Πρόταση Παντελή Τρακίδη
Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2018
Κατερίνα Τσίχλα
Η λογοτεχνική παγίδα του Μπρυκνέρ
εκτυλίσσεται σ’ ένα καράβι που ταξιδεύει. Προορισμός οι Ινδίες, διαλεγμένο
σύμβολο προσποιητού φιλοσοφικού ιδεαλισμού για την ευρωπαϊκή μπουρζουαζία. Από
εκείνα που καταπίπτουν πριν αλέκτωρ λαλήσει. Ρόλοι για τέσσερις. Ατμόσφαιρα
επιθυμιών. Εξομολογήσεις μεταξύ αγνώστων. Ο ένας ανάπηρος. Η νοσηρότητα
διαφαίνεται άμεσα και αναγνωρίζεται σωστά. Εγκώμια γυναικείου κορμιού. Πινέλο
ζωγράφου σε άσκηση αναπαράστασης γυμνού έργου τέχνης. Πίνακες θυσιαστηρίου
ανδρικής ορμής. Κτηνώδης ερωτισμός. Σεξουαλικοί εξτρεμισμοί. Λεκτικές
ακροβασίες που εξιδανικεύουν τη σάρκα και την εξυμνούν στα όρια ανακάλυψης νέας
θρησκείας. Σκανδαλώδεις σκηνές, επιτηδευμένα χαστούκια στον άσπιλο ρομαντισμό.
Σαν διάθεση της αναρχίας να επιβληθεί στον κομφορμισμό, ίσως και στην αγνότητα.
Επίθεση κατά της σύμβασης. Παρέκκλιση της κανονικότητας. Πανηγύρι της
φαντασίας. Χειροκρότημα της διαστροφής. Εξουσία και υποδούλωση. Η μία ενέχει
την άλλη και αντιστρέφονται στροβιλιστά, ανατρέπονται βίαια, μόνο για να ξανά-ανατραπούν.
Κατάπτωση, αφορμή απόδειξης ότι η κάθε ανθρώπινη φύση εμπεριέχει εν δυνάμει, σε
μορφή σπέρματος, τα συστατικά της κακότητας. Εκδίκηση για τον πόνο του έρωτα.
Αδιέξοδο που οδηγεί μόνο σε καινούργιο και μεγαλύτερο. Τελικό όριο, οι πύλες
του θανάτου. Γιατί ο έρωτας είναι δυο μοναξιές που ζευγαρώνουν για να φτιάξουν
μια παρεξήγηση, στα λόγια του Μπρυκνέρ.
Ο συγγραφέας σοκάρει για να τραβήξει
βίαια την προσοχή του αναγνώστη στο θέμα του έρωτα. Τον παρουσιάζει σαν το
ανθρώπινο μέσο όπου εκδηλώνεται όχι πια η ανάγκη της τρυφερής αγάπης, αλλά της
κατάκτησης πεδίων έξω από τον εαυτό. Την εποχή της κυριαρχίας των αστών, η
δύναμη εξασκείται στην καταβρόχθιση του άλλου. Τα «μαύρα φεγγάρια του έρωτα»
είναι ένα αιρετικό βιβλίο με φιλοσοφικές γωνίες, μεταμφιεσμένο σε χυδαίο
ανάγνωσμα.
Βιολέττα
Παπαδοπούλου
Βιβλίο με εξαιρετική γραφή, κατάδυση στα
πιο σκοτεινά σημεία του μυαλού και της ψυχής του ανθρώπου.
Με φιλοσοφικούς προβληματισμούς, ανατέμνει
τον έρωτα, τις παρεκτροπές του, την αναζήτηση της ηδονής μέσα από ακρότητες,
την ανάγκη των συντρόφων να καθ υποτάξουν εντέλει και να υποδουλώσουν
ο ένας τον άλλον.
Αποδομείται η έννοια του ζευγαριού,
εξετάζονται σε χειρουργικό τραπέζι η πορεία μιας σχέσης, ο αρχικός
ενθουσιασμός, η κορύφωσή του και η μίζερη πτώση του, οι υποχωρήσεις που
αναγκάζονται να κάνουν οι σύντροφοι για να μείνουν μαζί, από το φόβο της
μοναξιάς ή της ματαίωσης.
Και πόσο εύκολα ο Φραντς βασανίζει τη
Ρεβέκκα ή το αντίστροφο, αφού το αρχικό πάθος ξεθυμάνει, πόσο καταστροφικά
συναισθήματα γεννιούνται στο μυαλό τους, για να ξεκάνουν ο ένας τον άλλον, όταν
πια αρχίζει η ανία!
Κάτι που προσπαθούν οι δύο παραπάνω ήρωες
να το μεταδώσουν ύπουλα και στο ερωτευμένο ζευγάρι του Ντιντιέ και της
Μπεατρίς, που συναντούν τυχαία σε μια κρουαζιέρα και, που στο τέλος, το
κατορθώνουν, εξουθενώνοντας τους, ψυχικά, ηθικά και πνευματικά.
Θαυμάσιες περιγραφές και βουτιές στον
εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου, στα πάθη του, στις φαντασιώσεις του, στο ευάλωτο
της ψυχής του, στη μοναξιά του, στην επιθυμία να εξουσιάσει τους συντρόφους.
Ακόμη και του κοινωνικού κύκλου του
Φραντς, των «αριστερών» δήθεν, μεγαλοαστών, που περιφρονούν την κατωτερότητα
της μόρφωσης και της καταγωγής της Ρεβέκκας.
Η γυναίκα σε όλο το έργο είναι αδύναμη και
ταυτόχρονα κυρίαρχη, καταλύτης των εξελίξεων, με μια αστείρευτη εσωτερική
δύναμη.
Ο άντρας, κυρίαρχος δήθεν, βυθίζεται στα
πάθη του, αιχμάλωτος του ρόλου που έμαθε, που τον θέλει αποκλειστικό διεκδικητή
σε μια ερωτική σχέση.
Η αγάπη, απούσα, από την πλευρά του άντρα,
εμφανίζεται στη γυναικεία πλευρά, με διαστρεβλωτικό τρόπο όμως, που στο τέλος
τα καταστρέφει όλα. Οι ήρωες παρουσιάζονται χωρίς καθόλου αυτοεκτίμηση.
«Η ελευθερία δεν κερδίζεται, παρά ύστερα
από φοβερά παζάρια με τους εσωτερικούς σου δαίμονες, ύστερα από αγώνες και
παλινδρομήσεις ατελείωτες».
«Η απάτη είναι το όπλο των αδυνάτων,
παιδιών και γυναικών, που κρατούν έτσι για τον εαυτό τους ένα μικρό κόσμο
ελευθερίας, σ’ έναν κόσμο που δεν τους δίνει καμία».
«Οι εραστές πρέπει να βάζουν τέρμα στο
δεσμό τους από υπερβολική αρμονία, στο αποκορύφωμα του πάθους τους».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου