ΕΡΤ και ΕΡΤ3 - Δεν άνθησαν ματαίως τόσα θαύματα: «Απαλό δέρμα»

ΜΕΛΟΔΡΑΜΑ, ΦΙΛΜ ΝΟΥΑΡ, ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΑΝΑΤΡΟΠΕΣ ΣΤΟ ΣΥΝΤΑΡΑΚΤΙΚΟ «ΑΠΑΛΟ ΔΕΡΜΑ»

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΛΕΣΧΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΕΡΤ-3

Η Κινηματογραφική Λέσχη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3, συνεχίζοντας το αφιέρωμά της με τίτλο Γαλλική Τρυφ(ο)ερότητα, παρουσιάζει τη Δευτέρα 4 Ιανουαρίου στις 21:00 στην αίθουσα ΒΑΚΟΥΡΑ 2 (Ιωάννου Μιχαήλ 8, τηλ. 2310233665) το παραγνωρισμένο αριστούργημα του Φρανσουά Τρυφό Το απαλό δέρμα (Γαλλία, 1964, ασπρόμαυρη, 113'). Παίζουν: Ζαν Ντεσεγί, Φρανσουάζ Ντορλεάκ, Νέλι Μπενεντέτι.

Η ταινία είναι μια ευγενική προσφορά της New Star και του κ. Bελισάριου Κοσυβάκη, ενώ η συνδιοργάνωση και καλλιτεχνική επιμέλεια γίνονται από το ΚΕΜΕΣ. Θα προλογίσει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, ενώ στους θεατές θα διανεμηθεί έντυπη ανάλυση του Παναγιώτη Μπούγια από το filmcracker.gr. Στο τέλος της προβολής θα ακολουθήσει μακρά συζήτηση με το κοινό.

Το προς συζήτηση θέμα στο λαϊκό πανεπιστήμιο για τον κινηματογράφο θα είναι: Η διαχείριση του μελοδράματος πάνω στους κανόνες του φιλμ νουάρ.

Ένας πετυχημένος εκδότης και οικογενειάρχης ξεκινά μια παράνομη ερωτική σχέση, την οποία προσπαθεί να κρατήσει κρυφή, χωρίς να μπορέσει να το αντέξει.

Η ανάλυση που θα διανεμηθεί είναι η ακόλουθη:

«Το «Απαλό Δέρμα» είναι μια από τις πρώτες ταινίες του Φρανσουά Τριφό, γυρισμένη το 1964. Ο σκηνοθέτης την εποχή εκείνη έμπαινε στη χιτσκοκική του φάση με μια ιστορία μοιχείας. Το «Τρυφερό δέρμα» είναι μια ιστορία τριγώνου, που, αντίθετα από το «Ζιλ και Ζιμ», δεν διαπνέεται από την τρυφερότητα που αναδύεται μέσα από τις περισσότερες ταινίες του Γάλλου σκηνοθέτη. Ένας παντρεμένος άνδρας που είναι ντροπαλός με τις γυναίκες, κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού, δημιουργεί ερωτική σχέση με μιαν άλλη γυναίκα. Στις πρώτες σκηνές της ταινίας, ο θεατής παρακολουθεί ένα φιλμ αγωνίας και μια καλοστημένη ιστορία καταδίωξης. Το γρήγορο μοντάζ κλιμακώνει την αίσθηση του σασπένς, καθώς ο πρωταγωνιστής αγωνίζεται "ενάντια" στο χρόνο που τον πιέζει ασφυκτικά, να "στριμώξει" μια "παράνομη" σχέση στις παρυφές μιας σχεδόν απόλυτα "ρυθμιζόμενης" κοινωνικής, επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής. Το ενδιαφέρον του Τριφό εστιάζεται κυρίως στην ατμόσφαιρα της ενοχής, της παράνοιας και της συνεπακόλουθης εκδίκησης. Το κλίμα αυτό το δίνει μέσα από κοντινά πλάνα με φαινομενικά ασήμαντες λεπτομέρειες. Για χάρη της εικόνας μάλιστα, περιορίζει το διάλογο. Στο «Απαλό δέρμα», σε αντίθεση με ορισμένες άλλες ταινίες του σκηνοθέτη, ο θάνατος δεν είναι τυχαίος. [..]

Μαγεμένος από την τελετουργία της σκοτεινής αίθουσας ο Τριφό εμμένει πεισματικά προσκολλημένος, σ' όλες τις ταινίες του, στην απόλαυση της αφήγησης -αναζητά την γοητεία των προσώπων (δηλαδή των ηθοποιών), επικεντρώνεται στις εντάσεις του διαλόγου, προσαρμόζει το κινηματογραφικό κάδρο στις διαστάσεις του ανθρώπινου προσώπου: Αυτά είναι και κάποια από τα στοιχεία που προσδιορίζουν την μαγεία των κινηματογραφικών του εικόνων. Αν όμως τα προηγούμενα είναι κάποια στοιχεία που φέρνουν τον Τριφό κοντά σε μια Χολιγουντιανή εκδοχή του κινηματογράφου, είναι ο πυρήνας του έργου του που συγγενεύει με την ευρωπαϊκή αντίληψη για τον κινηματογράφο, δηλαδή τον κινηματογράφο ως έκθεση των έμμονων ιδεών, ως έκφραση ενός προσωπικού σύμπαντος. Σ' αυτό το προσωπικό σύμπαν οι οδύνες και οι ηδονές, τα πάθη και τα τραύματα της ψυχής εκτίθενται σε δημόσια θέα: η αδυναμία του αρσενικού απέναντι στην δυναστική γυναικεία παρουσία (Ζιλ Και Ζιμ, Πυροβολείστε τον Πιανίστα), η φετιχιστική λατρεία του γυναικείου σώματος (Απαλό Δέρμα), η κινηματογραφοφιλία ως καταφύγιο παραμυθίας. 

Καθώς ήταν "ένας άνδρας που αγαπούσε τις γυναίκες" ο Τριφό τοποθετεί τη γυναικεία παρουσία στο κέντρο του κινηματογραφικού του κόσμου: τα γυναικεία πρόσωπα συνήθως παρουσιάζονται συναισθηματικά αυτάρκη, δυνατά και ικανά να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες του βίου. Οι γυναίκες στις ταινίες του Τριφό καθορίζουν με την παρουσία τους την αφήγηση, προσδιορίζουν το πλαίσιο στο οποίο θα κινηθεί, επιβάλλουν τους όρους του παιχνιδιού, προκαλούν την λύση της μυθοπλασίας. Σε αντίθεση με αυτές τις γυναικείες παρουσίες οι άνδρες παρουσιάζονται ως συναισθηματικά ανώριμοι, αμφίθυμοι, αδύναμοι να σηκώσουν τα βάρη και τις ευθύνες μιας σχέσης (Παράνομο Κρεβάτι), πρόσωπα που αναζητούν απεγνωσμένα την αγάπη, την στοργή, την κατανόηση (Η Αγάπη το Βάζει στα Πόδια). Η ηθική υπεροχή των γυναικών απέναντι στα ανδρικά πρόσωπα των ταινιών προκαλεί τις συγκρούσεις στην δραματική πλοκή, οδηγεί σε κορύφωση την αφήγηση. Παραπαίοντας ανάμεσα σε δυνατές γυναικείες παρουσίες, διχασμένοι και μετέωροι, ένοχοι επειδή αδυνατούν να ελέγξουν το πόθο και το πάθος τους για την γυναίκα, οι άνδρες συνιστούν το ουσιαστικό πρόβλημα της αφήγησης. Έτσι η δραματική πλοκή καλείται να επιλύσει το "ανδρικό πρόβλημα", δηλαδή να δώσει μια λύση και μια διέξοδο στον ανδρικό πόθο. […]»

ΔΕΚΑ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ ΤΟ «ΑΠΑΛΟ ΔΕΡΜΑ»

Εξάλλου, 10 λόγοι για να μην χάσετε το Απαλό δέρμα είναι:

1.    Για την έξοχα αφομοιωμένη ματιά των Ρενουάρ, Λανγκ και Αντονιόνι.

2.    Γιατί η ταινία προετοιμάζει το έδαφος για τη “Γυναίκα της διπλανής πόρτας”.

3.    Για το εκπληκτικό σασπένς με το οποίο δομείται όλο το φιλμ.

4.    Για το αριστουργηματικό μοντάζ που δημιουργεί εσωτερική σύγχυση και αξιοποιεί την ένταση των πλάνων.

5.    Για την εκπληκτική ασπρόμαυρη φωτογραφία του Ραούλ Κουτάρ που υπηρετεί την αγωνιακή δομή ενός θρίλερ μελοδράματος.

6.    Γιατί ο ήρωας βρίσκεται πάντα έστω και λίγο πίσω από το χρόνο.

7.    Για την παρεμβολή γεγονότων και συμπτώσεων που ανατρέπουν τα σχέδια των ηρώων.

8.    Για τους τόσο λειτουργικούς ρόλους.

9.    Για την περίφημη δομική ισορροπία σε όλα τα επίπεδα.

10.  Για τον υπέροχο συνδυασμό μελοδράματος και φιλμ νουάρ.

Υ.Γ. Την επόμενη Δευτέρα 11 Ιανουαρίου η Κινηματογραφική Λέσχη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3 προβάλλει τη βραβευμένη συνταρακτική ταινία-έκπληξη του Μάρκο Φερέρι Ο Ντίλιγκερ είναι νεκρός (1969).