600 χρόνια Κέμπριτζ

 LIBRARY

600 ΧΡΟΝΙΑ 1416-2016

Της Ντίνας Παπαδοπούλου

Φοιτητές έτοιμοι γι την ορκωμοσία 

 Εικόνα από το Κέμπριτζ

Η βιβλιοθήκη του πανεπιστημίου του Κέμπριτζ γιορτάζει εφέτος  τα 600 χρόνια από την δημιουργία της . Ξεκίνησε σαν μια συλλογή πολύτιμων χειρογράφων και σήμερα  διαθέτει  γύρω στα 8.000.000 αντικείμενα από αρχαίες πήλινες πλάκες, πάπυρους, περγαμηνές, διακοσμημένα μεσαιωνικά χειρόγραφα μέχρι τα πιο σύγχρονα ηλεκτρονικά βιβλία και ψηφιακές εικόνες.

 Εικόνα από το Κέμπριτζ

Για να γιορτάσει την επέτειο αυτή η Βιβλιοθήκη αποφάσισε να εκθέσει ορισμένα από τα πιο σπάνια αντικείμενά της, που εκπροσωπούν έξη διαφορετικούς τομείς της ιστορίας και της εξέλιξης της ανθρωπότητας, που υπήρξαν κρίσιμοι στην δημιουργία του κόσμου και  του πολιτισμού όπως είναι σήμερα

Επικοινωνία. Όλες οι μορφές της επικοινωνίας υπάρχουν στα εκθέματα: γραμμένα κόκαλα,  πάπυροι, περγαμηνές, ο πρώτος κώδικας (αυτό που σήμερα λέμε βιβλίο), το πρώτο βιβλίο που τύπωσε ο Γουτεμβέργιος, μία βίβλος στα λατινικά το 1454-1455 και άλλες πρώτες εκδόσεις. Μεταξύ των εκθεμάτων βρίσκονται σπαράγματα από έναν πάπυρο του 2^ου αιώνα μ. Χ. Πάνω σε αυτόν, με πολύ όμορφα ελληνικά γράμματα, υπάρχει ένα κομμάτι της Οδύσσειας. Ο πάπυρος διασώθηκε γιατί τον είχαν χρησιμοποιήσει στο περιτύλιγμα μιας μούμιας.

Το παλίμψηστο

Γενετική. Στα εκθέματα περιλαμβάνονται ένα χειρόγραφο σχεδιάγραμμα του Δαρβίνου για την εξέλιξη των ειδών, 21 Απριλίου 1868 και ένα βιβλίο του « Η προέλευση των ειδών» (1859) και κάποιες ακόμα χειρόγραφες σημειώσεις της  Rosalind Franklin (1920-1958), οι έρευνες της οποίας οδήγησαν στην κατασκευή της διπλής έλικας του DNA από τους Francis   Crick   και   James  Watson.

Ο Ισαάκ Νεύτων

Πίστη. Οι Δυτικές και οι Ανατολικές θρησκευτικές παραδόσεις ακολούθησαν παρόμοιους δρόμους αλλά σπάνια συγκλίνανε. Το μόνο κοινό τους είναι οι τρόποι που χρησιμοποιούνται τα θρησκευτικά τους βιβλία. Υπάρχουν πλούσια εικονογραφημένα βιβλία προσευχών αλλά και οδηγοί πίστης με σχόλια χειρόγραφα στο περιθώριο. Οι μεταφράσεις των θρησκευτικών κειμένων ήταν σημαντικές για την διάδοση των θρησκειών. Στα εκθέματα συμπεριλαμβάνονται ένα κινέζικο βουδιστικό κείμενο του 1107. Είναι μία κινέζικη μετάφραση βουδιστικού κειμένου από τον Fa-hsien. To βιβλίο είναι  τυπωμένο σε χαρτί μια και οι Κινέζοι χρησιμοποίησαν το χαρτί τουλάχιστον 1000 χρόνια πριν την Ευρώπη και την εκτύπωση 500 χρόνια πριν. Εκτίθεται και ένα παλίμψηστο που το ονομάζουν Codex Zakinthius, που είναι ένα χειρόγραφο βιβλίο που με κάποιο τρόπο το παλιό κείμενο σβήστηκε και ξαναέγραψαν αργότερα καινούριο. Το παλιό κείμενο, που αποκαλύφτηκε με σύγχρονες μεθόδους, είναι το Ευαγγέλιο του Λουκά στα Ελληνικά του 6^ου ή του 7^ου αιώνα μ.Χ.

 Η Βίβλος του Γουτεμβέργιου

Ο πάπυρος με την Οδύσσεια

Η Βαρύτητα. Αν και για αιώνες πίστευαν πως η Γη ήταν το κέντρο στο ηλιακό σύστημα, ο Isaac  Newton (1643-1727) καθηγητής μαθηματικών στο πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ διατύπωσε την Θεωρία της Βαρύτητας, βασιζόμενος στη Θεωρία του Κοπέρνικου πως οι πλανήτες περιστρέφονται γύρω από τον ήλιο, δηλαδή πως είναι  ηλιοκεντρικό το σύστημα. Έτσι το 1687 τυπώθηκε το πιο σημαντικό στην ιστορία της επιστήμης βιβλίο του Νεύτωνα Philosophiae  naturalis  principia  mathematica, που οδήγησε στην επιστημονική  επανάσταση και έβαλε τα θεμέλια της σύγχρονης επιστήμης. Στην έκθεση υπάρχουν ένα βιβλίο του Galileo Galilei (1564-1642), που τυπώθηκε στη Βενετία το 1610 και υποστηρίζει σε αυτό το ηλιοκεντρικό σύστημα βασιζόμενος στις παρατηρήσεις του με το τηλεσκόπιο και στη θεωρία του Κοπέρνικου. Αυτό το βιβλίο τον οδήγησε στην αντίθεσή του με την Καθολική Εκκλησία και στον αφορισμό του από αυτήν. Υπάρχουν ακόμα χειρόγραφες σημειώσεις του Νεύτωνα και βιβλία του καθώς και ένα βιβλίο «De nova stella” του ΤychoBrahe (1546-1601), που ήταν Δανός αστρονόμος  και υποστηρικτής της ηλιοκεντρικής θεωρίας.

Το βιβλίο του Tycho Brahe

Ο Κώδικας Zakynthious

Λογοτεχνία. Πολύ πριν υπάρξουν γραπτά ιστορικά κείμενα βασισμένα σε γεγονότα υπήρχε ο προφορικός λόγος, που είχε πηγές του τους μύθους και τον προφορικό λόγο και αυτός ήταν ο σύνδεσμος της σύγχρονης εποχής με το παρελθόν.  Στην Δυτική Ευρώπη μύθοι που κληρονομήθηκαν από την κλασσική αρχαιότητα ενέπνευσαν και επηρέασαν μέσα από τους αιώνες τους συγγραφείς. Η Οδύσσεια του Ομήρου είναι ένα από τα κείμενα που επηρέασαν πολύ σημαντικούς συγγραφείς όπως ο Τζέιμς Τζόυς και πολλούς άλλους. Υπάρχουν παλιές χειρόγραφες εκδόσεις  του 1255, ένα ξυλόγλυπτο που χρησιμοποιήθηκε για την έκδοση το 1556 του έργου του Λουδοβίκου Αριόστο, «Ορλάνδος μαινόμενος», παλιές εκδόσεις έργων του Σαίξπηρ  του 1623, « Η Θεία κωμωδία» του Δάντη, ένα επικό ποίημα  του 17^ου αιώνα από την Περσία  για την ιστορία των βασιλέων  της μέχρι την κατάκτηση της από τους Άραβες τον 7^ο μ.Χ. αιώνα και πολλά άλλα.

Ανατομία. Η Ανατομία στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ διδάσκονταν τουλάχιστον από την αρχή της ύπαρξης της Βιβλιοθήκης του. Υπάρχουν ξυλογραφίες με σπουδές πάνω στην ανατομία του αλόγου, 1598, το βιβλίο του AndreasVesalius, “De humani corporis

fabrica” (1543), του Loys Vasse  “In  anatomencorporis humani tabulae quatuor” (1541). Οι φοιτητές που ήταν υποψήφιοι για Bachelor ή για Διδακτορικό έπρεπε να παρακολουθήσουν τουλάχιστον δύο ζωντανές  ανατομίες σε αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου για να πάρουν το δίπλωμά τους.

Πληροφορίες αντλήθηκαν από το έντυπο " Lines of thought  - Discoveries that     changed the world" της Έκθεσης.