Της Αρχαίας Ολύνθου ανάγνωσμα

Με τους στίχους του τραγουδιού Δημοσθένους λέξις του Διονύση Σαββόπουλου να μας «ακολουθούν», Κι ο ήλιος θ’ αποκοιμηθεί μες στα ερείπια της Ολύνθου, φίλοι και μέλη της Λέσχης Ανάγνωσης (Αρχοντούλα Διαβάτη, Νίκος Ματενίδης, Στεφανία Βελδεμίρη, Χριστιάνα Βέλλου) περπατήσαμε στους δρόμους της Αρχαίας Ολύνθου, το Σάββατο, 23 Ιουλίου 2016. Την οργή του Φιλίππου Β΄ προσπαθήσαμε να φανταστούμε, που το 348 π.Χ. καταστρέφει συθέμελα την Όλυνθο, δίνοντας τέλος στο «Κοινόν των Χαλκιδαίων», δηλαδή στη συμμαχία 32 παραλιακών πόλεων της Χαλκιδικής.  

Μαθαίνουμε, επίσης,  από την ιστοσελίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, ότι «Το προελληνικό της όνομα σημαίνει αγριοσυκιά και κατά την παράδοση Κτίστης-Ήρωάς της ήταν ο Όλυνθος, γιος του Ηρακλή και της νύφης Βόλβης ή του θρακικού θεού Στρυμόνα». Εκεί μάθαμε και για το "Ιπποδάμειο Σύστημα». Διαβάζουμε: «Τα οικοδομικά τετράγωνα είχαν χαραχθεί με ακρίβεια και χωρίστηκαν σε οικόπεδα ίσου εμβαδού. Οι δρόμοι ήταν ευθύγραμμοι και ευρείς και οι πλατείες ευρύχωρες. Οι θέσεις των διοικητικών κτιρίων, των ναών και των κατοικιών ήταν καθορισμένες με ακρίβεια. Για να εξασφαλίσει την υγιεινή λειτουργία των πόλεων ο Ιππόδαμος σχεδίαζε την υδροδότησή τους, φρόντιζε να εφοδιάζονται με άφθονο νερό και τις προσανατόλιζε έτσι ώστε οι κατοικίες να έχουν ήλιο το χειμώνα και δροσιά το καλοκαίρι. Πρόβλεψε κλίσεις στους δρόμους για την απομάκρυνση των νερών της βροχής. Τοποθετούσε τους ναούς και τα δημόσια κτίρια σε περίβλεπτες και οχυρές θέσεις, ώστε να εξυπηρετείται η λειτουργικότητα και να εξασφαλίζεται η άμυνά τους».

Αγροσυκιά δεν βρήκαμε ή δεν την προσέξαμε, αλλά γευτήκαμε τα πεντανόστιμα αχλάδια από μια πανέμορφη και γενναιόδωρη αχλαδιά. Συναντήσαμε και τα μέλη μιας ανασκαφικής ομάδας από πανεπιστήμιο της Αμερικής, καθώς και τρία ζευγάρια ξένων τουριστών, τα οποία ανηφόριζαν στο χωμάτινο δρόμο που οδηγεί στα αναστηλωμένα κτίσματα της Αρχαίας Ολύνθου, την ώρα (δέκα το πρωΐ)  που εμείς κατηφορίζαμε προς την έξοδο.

 Στη συντροφιά μας και οι αγαπημένοι φίλοι της Λέσχης μας: η αρχαιολόγος Θώμη Σαββοπούλου και ο αρχιτέκτονας Γιάννης Γιαννάκης έδιναν απαντήσεις στις απορίες μας. Μαζί μας και η  ελπιδοφόρα παρουσία της Κατερίνας και του Άγγελου (τα παιδιά της Στεφανίας και του Τάσου).

Φεύγοντας σε σφίγγει ένας κόμπος τον λαιμό, γιατί βλέπεις ότι οι εργασίες συντήρησης του χώρου έχουν σταματήσει, μάλλον λόγω οικονομικής κρίσης. Το υπόστεγο δίπλα στον αρχαιολογικό οικισμό, που θα μπορούσες να ξαποστάσεις πριν ξεκινήσεις την περιήγησή σου, είναι σχεδόν διαλυμένο, δίχως σκεπή. Βλέπεις ότι μπροστά σου απλώνεται ένας ανεκτίμητος θησαυρός. Φαντάζεσαι ότι χιλιάδες επισκέπτες και παιδιά, ναι μικρά παιδιά με τους γονείς τους, έρχονται καθημερινά για να μάθουν την ιστορία του τόπου αυτού, για να γνωρίσουν την αξία του «Ιπποδάμειου Συστήματος» και της δικαιοσύνης που ενπεριέχει, τους κύκλους της ιστορίας.

Ο ήλιος άρχισε να πυρώνει στο τέλος της περιήγησής μας και έτσι απολαύσαμε την ευεργετική δροσιά της θάλασσας στην παραλία Καλύβες. 

Γιώργος Καλιεντζίδης

ΥΓ Δια χειρός Αρχοντούλας Διαβάτη οι φωτογραφίες

 

  





Δημοσθένους λέξις - 1972

Στίχοι: Διονύσης Σαββόπουλος

Μουσική: Διονύσης Σαββόπουλος

	1.	Διονύσης Σαββόπουλος
	2.	Μαρίζα Κωχ
	3.	Γιώργος Νταλάρας
	4.	Νότης Σφακιανάκης
	5.	Χαρούλα Αλεξίου

Κι αν βγω απ’ αυτή τη φυλακή κανείς δε θα με περιμένει
οι δρόμοι θα `ναι αδειανοί κι η πολιτεία μου πιο ξένη
τα καφενεία όλα κλειστά κι οι φίλοι μου ξενιτεμένοι
αέρας θα με παρασέρνει κι αν βγω απ’ αυτή τη φυλακή

Κι ο ήλιος θ’ αποκοιμηθεί μες στα ερείπια της Ολύνθου
θα μοιάζουν πράγματα του μύθου κι οι φίλοι μου και οι εχθροί
μαρμαρωμένοι θα σταθούν οι ρήτορες κι οι λωποδύτες
ζητιάνοι εταίρες και προφήτες μαρμαρωμένοι θα σταθούν

Μπροστά στην πύλη θα σταθώ με τις κουβέρτες στη μασχάλη
κι αργοκουνώντας το κεφάλι θα χαιρετήσω το φρουρό
χωρίς βουλή χωρίς Θεό σαν βασιλιάς σ’ αρχαίο δράμα
θα πω τη λέξη και το γράμμα μπροστά στην πύλη θα σταθώ