ΕΡΤ και ΕΡΤ3 - Δεν άνθησαν ματαίως τόσα θαύματα: «Το ημερολόγιο μιας καμαριέρας»

ΤΟ «ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΜΙΑΣ ΚΑΜΑΡΙΕΡΑΣ»

ΕΠΙΘΕΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΕΥΜΕΝΟΥ ΦΑΣΙΣΜΟΥ

ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΡΤ-3

30/3/2015, ώρα 21:00

cine ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ,  Εθνικής Αμύνης 1

«Το ημερολόγιο μιας καμαριέρας»

του Λουίς Μπονιουέλ

Με ένα σπάνιο αριστούργημα από τη Γαλλία συνεχίζει το αφιέρωμά της Ταυτότητες, ρόλοι, σχέσεις εξουσίας η Ταινιοθήκη της ΕΡΤ-3.

Τη Δευτέρα 30 Μαρτίου στις 21:00 στον Αλέξανδρο με ελεύθερη είσοδο, την ευγενική χορηγία της αίθουσας από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας- Κέντρο Πολιτισμού και τη συνδιοργάνωση και καλλιτεχνική επιμέλεια από το ΚΕΜΕΣ προβάλλεται Το ημερολόγιο μιας καμαριέρας (Le journal d’ une femme de chambre, ασπρόμαυρο, Ιταλία- Γαλλία, διάρκεια 97’) του Λιουίς Μπουνιουέλ. Παίζουν Ζαν Μορό, Μισέλ Πικολί, Ζορζ Σερέ.

Το σενάριο προέρχεται από το γνωστό μυθιστόρημα του Οκτάβ Μιρμπό, που έγινε τρεις φορές ταινία.

Το φιλμ κέρδισε βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας για τη Ζαν Μορό στο Κάρλοβι Βάρι

Προλογίζει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, στο τέλος της προβολής θα ακολουθήσει μακρά συζήτηση με το κοινό, ενώ στους θεατές θα διανεμηθεί έντυπη κριτική ανάλυση.

Η Σελεστίν, τη δεκαετία του `30  φεύγει από το Παρίσι για τη Νορμανδία για να εργαστεί στο σπίτι των Μοντέιλ ως καμαριέρα, όπου τα πράγματα είναι σκοτεινά. Ο σύζυγος ασχολείται με το κυνήγι των γυναικών, η σύζυγος είναι υποταγμένη και ο γέρος πατέρας της είναι ένας ανώμαλος φετιχιστής. Η τελευταία αντιμετωπίζει τον Ζοζέφ, που είναι ένας κτηνώδης φασίστας εργάτης, και έναν πρώην αξιωματικό. Όταν ένα κοριτσάκι βιάζεται και σκοτώνεται, αυτή υποψιάζεται τον Ζοζέφ.

Η ταινία ασκεί  κριτική στην αστική τάξη αλλά αναρωτιέται και για τη θέση της γυναίκας στη γαλλική κοινωνία, ενώ  σχολιάζει τα φαινόμενα του φασισμού τόσο τη δεκαετία του `30 όσο ευρύτερα πέραν της πολιτικής ζωής στην  κοινωνία. Έξοχη σκηνοθεσία με τον Μπουνιουέλ να καταγράφει διεισδυτικά την εποχή και να καταγγέλλει τις συμπεριφορές των μπουρζουάδων με το τέλος ελλειπτικό και γεμάτο ιδεολογική μεστότητα.

Η κριτική ανάλυση που θα διανεμηθεί στο κοινό είναι η ακόλουθη:

«Βρισκόμαστε στη σκοτεινή περίοδο του `30, όταν ο φασισμός απλώνει παντού τη βαριά σκιά του και στη Γαλλία έχει δημιουργηθεί η φασιστική οργάνωση Action Francaise. Μια γυναίκα στα 32 της, η Σελεστίν, φεύγει από το Παρίσι για τη Νορμανδία για να εργασθεί στο σπίτι των Μοντέιλ, όπου τα πράγματα είναι επίσης σκοτεινά: Ο σύζυγος ασχολείται με το κυνήγι των γυναικών, η σύζυγος είναι υποταγμένη και ο γέρος πατέρας της είναι ένας ανώμαλος φετιχιστής (προσέξτε τη σκηνή με την ηδονή που του προκαλούν τα παπούτσια της Σελεστίν). Η τελευταία αντιμετωπίζει τον Ζοζέφ, που είναι ένας κτηνώδης φασίστας εργάτης, και έναν πρώην αξιωματικό. Όταν ένα κοριτσάκι βιάζεται και σκοτώνεται, αυτή υποψιάζεται τον Ζοζέφ.

Πρόκειται για ένα καταπληκτικό φιλμ, χάρις ιδίως στο ανατρεπτικό σενάριο των Μπουνιουέλ και Καριέρ, που ετεροχρονίζουν σαφώς το έξοχο μυθιστόρημα του Μιρμπό και το συνδυάζουν με την κριτική της αστικής τάξης, αλλά και της θέσης που κατέχει η γυναίκα στη γαλλική κοινωνία (υποταγμένη υπηρέτρια, αντικείμενο ηδονής, συμβιβασμένη).

Ο Μπουνιουέλ υιοθετεί τη γραφή μιας «μαύρης» σάτιρας με στοιχεία νουάρ, όπου μάλιστα βρίσκει τις τομές των μπουρζουάδων με το φασισμό. Το δείχνει εύγλωττα ότι ο φασισμός μπορεί ιδίως να είναι καθημερινός και να κρύβεται και στις συμπεριφορές και στην οπτική μας.

Πλάνα μεγάλα, σταθερά, φωτογραφία μουντή, παγωμένη και χαρακτήρες-σηματοδότες. Το ελλειπτικό τέλος είναι εξαιρετικό μέσα από τους υπαινιγμούς του. Μάλιστα ο βλάσφημος και άθεος Μπουνιουέλ κάνει αμφίσημες θεολογικές αναφορές στην Αποκάλυψη και στη Θεία Δίκη ή την καταστροφική πορεία ενός έθνους.

Εξαιρετική η αναπαράσταση εποχής, άψογη η Ζαν Μορό, πολύ καλοί οι άλλοι.

Υ.Γ. Να προσεχθεί ο μικρός ρόλος που παίζει ο Ζαν Κλοντ Καριέρ. Επίσης αξίζει να σημειωθούν τα ακόλουθα: Η πρώτη κινηματογραφική εκδοχή της ταινίας γίνεται το 1946 από τον Ζαν Ρενουάρ, με την Πολέτ Γκοντάρ στο βασικό ρόλο. Φέτος παρουσιάστηκε στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ του Βερολίνου μια νέα εκδοχή, σε σκηνοθεσία του Γάλλου Μπενουά Ζακό. Στο ρόλο της υπηρέτριας η Λεά Σεϊντού.

ΔΕΜΑ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΜΙΑΣ ΚΑΜΑΡΙΕΡΑΣ

Εξάλλου, δέκα λόγοι για να μην χάσετε το Ημερολόγιο μιας καμαριέρας είναι οι ακόλουθοι:

1. Για το εκπληκτικό σενάριο που προέρχεται από το σπουδαίο, διαχρονικό λογοτέχνημα του Μιρμπό.
2. Για τον υπέροχο ρόλο της Ζαν Μορό
3. Για το συνδυασμό κοινωνικών στοιχείων «μαύρης» σάτιρας και νουάρ.
4. Για την αριστοτεχνική τοιχογραφία εποχής
5. Για την κατάδειξη του φαινομένου του φασισμού, που απλώνεται απειλητικά τη δεκαετία του `30.
6. Για τους υπέροχους και λειτουργικούς δεύτερους ρόλους
7. Για το εκπληκτικό πολυδύναμο φινάλε
8. Για το αδιέξοδο της γυναίκας που πιέζεται πολύ.
9. Για την εξαιρετική διαχείριση θεμάτων σε συγκεκριμένους τύπους ιδεολογίας, κοινωνιολογίας και ψυχολογίας
10. Για τη δημιουργία του κλίματος μέσα από ένα φιλμ εποχής της απόλυτης πολιτικής ταινίας.

Υ.Γ. Η επόμενη ταινία θα είναι το διαχρονικό, βραβευμένο με Όσκαρ γαλλικό αριστούργημα Οι Κυριακές στην πόλη Αβρέ (1962)  του Σερζ Μπουργκινιόν.