ΕΡΤ και ΕΡΤ3_δεν άνθισαν ματαίως τόσα θαύματα:

31/03/2014 , ώρα 21:00

cine ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ,  Εθνικής Αμύνης 1

Επικίνδυνο μονοπάτι

(On dangerous ground)

του Νίκολας Ρέι

-----------------------------------------------------

Η 33^Η ΤΑΙΝΙΑ ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗΣ ΤΗΣ ΕΡΤ-3

Η Ταινιοθήκη της ΕΡΤ-3 με τη μεγάλη επιτυχία της αποδεικνύει πόσο αναγκαία ήταν η ύπαρξή της για το σινεφίλ κοινό της Θεσσαλονίκης και ετοιμάζεται για κορυφαία αφιερώματα στον Ότο Πρέμινγκερ και στα ασπρόμαυρα, γαλλικά φιλμ- νουάρ.

Για την ώρα, με την 33^η ταινία της συνεχίζει το μεγάλο αφιέρωμα Μαύρα μαργαριτάρια και κλείνει την υποενότητα Α.  Μπεζιρίδης: Ο ποιητής του προλεταριάτου, παρουσιάζοντας:

τη Δευτέρα 31 Μαρτίου στις 21:00 στον Αλέξανδρο (Εθνικής Αμύνης 1) πάντα με ελεύθερη είσοδο το αριστουργηματικό νουάρ του Νίκολας Ρέι Επικίνδυνο μονοπάτι (On dangerous ground, 1951, ΗΠΑ, ασπρόμαυρο), Από ένα βιβλίο του Τζέραλντιν Μπάτλερ ο Μπεζερίδης γράφει ένα ανατρεπτικό σενάριο. Παίζουν οι Ρόμπερτ Ράιαν, Αΐντα Λουπίνο.

Η εκδήλωση οργανώνεται με την καλλιτεχνική επιμέλεια του ΚΕΜΕΣ, ενώ η αίθουσα είναι  ευγενική παροχή της Περιφέρειας Κεντρικής  Μακεδονίας- Κέντρο Πολιτισμού.

Θα προλογίσει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, ενώ στους θεατές θα διανεμηθεί έντυπη κριτική παρουσίαση της ταινίας αλλά και βιογραφικό του Μπεζερίδη. Μετά το τέλος της προβολής θα ακολουθήσει μακρά συζήτηση με το κοινό ως ένα είδος λαϊκού πανεπιστημίου.

Η κριτική παρουσίαση που θα διανεμηθεί είναι η ακόλουθη:

« Ο αστυνόμος Τζιμ Γουίλσον έχει καταντήσει βίαιος και κακότροπος. Ζει και εργάζεται στα όρια της κατάθλιψης. Τον στέλνουν σε δυσμενή μετάθεση, σε μια μακρινή επαρχία να αναλάβει την εξιχνίαση του φόνου μιας κοπέλας από έναν νεαρό ανισόρροπο, τον Ντάνι. Στην διάρκεια της έρευνάς του γνωρίζει την τυφλή αδερφή του και τότε η ζωή του Τζιμ αλλάζει ριζικά. Η Μαίρη αποδεικνύεται μια τρυφερή γυναίκα που, από μικρή, φρόντιζε τον ψυχικά άρρωστο αδερφό της. Πείθει τον Τζιμ να τον προστατέψει από τον πατέρα του δολοφονημένου κοριτσιού...

Η ταινία αυτή, που φέρει τη σφραγίδα ενός μεγάλου δημιουργού του κλασικού Χόλιγουντ -του Νίκολας Ρέι (ήδη η Ταινιοθήκη της ΕΡΤ-3 πρόβαλε με μεγάλη επιτυχία  το Διψασμένος για ηδονή), ξεκινάει ως καθαρόαιμο φιλμ νουάρ και εξελίσσεται ως ψυχολογικό μελόδραμα. Από ένα μυθιστόρημα του Τζέραλντ Μπάτλερ, ο ελληνικής καταγωγής μέγας προοδευτικός Άλμπερτ-Ισαάκ Μπεζερίδης μετατρέπει το λογοτέχνημα σε μια οξύτατη και ευαίσθητη φαινομενολογία, όπου κριτική, συναίσθημα και σινεφίλ αναφορές εμπλέκονται ομαλά. Και πάλι ο Ρέι φανερώνει την αγάπη και την ικανότητά του στην αρχιτεκτονική. Οι «χώροι» λοιπόν «μιλάνε» και αναδεικνύουν μέσα από τη σκληρότητά τους το εσωτερικό των σχέσεων. Η εκπληκτική μουσική του μόνιμου συνεργάτη του Χίτσκοκ Μπέρναρντ Χέρμαν προσφέρει σημαντικές σηματοδοτήσεις.

Στο πρώτο μέρος η βία είναι το ελατήριο που υποκινεί τον μοναχικό Τζιμ, ενώ στο δεύτερο μέρος η απελπισία του θα βρει διέξοδο στην σωτηρία της ψυχής του. Η σκοτεινή και απειλητική Νέα Υόρκη της αρχής με τις απότομες αντιθέσεις φωτισμού και ρυθμού δίνει την θέση της σε μια πιο ήρεμη επαρχία, με αρμονικά χιονισμένα τοπία και μυστηριακή γοητεία. Η ασπρόμαυρη φωτογραφία του Τζορτζ Ντίσκαντ, ατμοσφαιρική στα κοντράστ φωτός και σκιάς και η σπουδαία ερμηνεία της Άιντα Λουπίνο  και, κυρίως, του έξοχου Ρόμπερτ Ράιαν (σκληρός, άτεγκτος, στιλιζαρισμένος, παραπέμπει άμεσα στο γαλλικό φιλμ νουάρ και τον Ζαν Γκαμπέν) ενισχύουν την εντύπωση ότι πέρα από το σενάριο- γραμμένο από τον Ελληνοαμερικανό σεναριογράφο Μπεζερίδη-, αυτό που μετράει εδώ είναι κυρίως η σκηνοθεσία και η συνεργασία όλων αυτών των μεγάλων δημιουργών του κλασικού Χόλιγουντ».

Όσο για το βιογραφικό του Μπεζερίδη, που επίσης θα διανεμηθεί και αξίζει τον κόπο να το γνωρίζουμε όλοι, είναι :

«Ο Άλμπερτ Ισαάκ «Buzz» Μπεζερίδης  γεννήθηκε στη Σαμψούντα του Πόντου από Έλληνα πατέρα και Αρμένια μητέρα και μεγάλωσε στο Φρέσνο της Καλιφόρνια.. Ο Φρανσουά Τριφό τον χαρακτήρισε ως τον πρώτο σεναριογράφο ταινιών νουάρ.

Έγραψε τα σενάρια αρκετών κλασικών νουάρ: Sirocco (1951) του Κέρτις Μπέρνχαρντ (με τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρντ), Επικίνδυνο μονοπάτι, 1952 του Νίκολας Ρέι, Φίλησέ με μέχρι θανάτου,1955 του Ρόμπερτ Όλντριτς, Άνθρωποι του αίματος του Ζιλ Ντασέν    (η τελευταία ταινία του Ζιλ Ντασέν πριν αναγκαστεί να εγκαταλείψει την Αμερική, λόγω των διώξεων της εποχής του μακαρθισμού) κά.

Οι φιλελεύθερες απόψεις του και η φιλία του Μπεζερίδη με σεναριογράφους του Χόλιγουντ που περιλαμβάνονταν στη διαβόητη «μαύρη λίστα» της επιτροπής Μακάρθι και φυλακίστηκαν, δημιούργησαν και στον ίδιο προβλήματα, οδηγώντας τον σε δυσμένεια στο Χόλιγουντ την εποχή εκείνη.

Συγγραφέας σύγχρονος του Ουίλιαμ Φόκνερ ο Μπεζερίδης, ο τελευταίος από τους «ποιητές του προλετεριάτου», με το σύνολο του έργου του δημιουργεί μια συγκλονιστική και μερικές φορές βάναυσα ζοφερή εικόνα της Καλιφόρνια. Ζωντανεύει την κουλτούρα της, μα, πάνω απ’ όλα, σκιαγραφεί με ζωντάνια τους αγώνες των μεταναστών, που προσπαθούν να ξεφύγουν από το μεροκάματο και να αγγίξουν το «αμερικανικό όνειρο».

Ο Μπεζερίδης πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στην κοιλάδα του Σαν Φερνάντο στη Νότια Καλιφόρνια. Το 2005 η Fay Efrosini Lellios παρουσίασε το ντοκιμαντέρ διάρκειας 61’  με τίτλο The long Haul of Α.Ι. Bezzarides, στο οποίο εμφανίζεται ο ίδιος μαζί με τους Ζιν Ντασέν, Τζορτζ Πελεκάνος, Τέισον Μπόλντουιν, Μπάρι Γκίφορντ κά., που μιλούν για το έργο του.

Τον Αύγουστο του 2006 η American Writers Guild τον τίμησε με μια τιμητική προβολή  στο Μπέβερλι Χιλς του ντοκιμαντέρ Buzz του Σπύρου Ν. Ταραβήρα διάρκειας 120’  (όπου εμφανίζεται ο ίδιος και οι Ζιλ Ντασέν, Γκλόρια Στιούαρτ, Κλόρις Λίτσμαν κά), το οποίο κατάφερε να στρέψει τα φώτα της δημοσιότητας σ’ έναν αφανή ήρωα της αμερικανικής, κινηματογραφικής βιομηχανίας. Πέθανε στην Καλιφόρνια την 1^η Ιανουαρίου του 2007 σε ηλικία 98 ετών».