Ημερίδα μνήμης
για τον καθηγητή Ζήση Παπαδημητρίου
Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2016
Δημαρχείο Θεσσαλονίκης
αίθουσα συνεδριάσεων Δημοτικού Συμβουλίου
υπό την αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης
«Ευρώπη – Quo Vadis?»
Η Ευρώπη στο σταυροδρόμι κρίσιμων αποφάσεων
«Ευρώπη – Quo Vadis?» - Η Ευρώπη στο σταυροδρόμι κρίσιμων αποφάσεων είναι το θέμα ημερίδας που διοργανώνεται υπό την αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης στις 30 Σεπτεμβρίου, στο Δημαρχείο Θεσσαλονίκης, για να τιμηθεί η μνήμη του καθηγητή Ζήση Παπαδημητρίου, που έφυγε πέρυσι αρχές Οκτωβρίου από τη ζωή.
Ο Ζήσης Παπαδημητρίου άφησε πίσω του ένα πλούσιο έργο σε βιβλία και δημοσιεύσεις, αλλά και ένα μεγάλο κενό στον χώρο της διανόησης, καθότι ήταν ενεργή η ενασχόλησή του με όλα τα σύγχρονα πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα που συνταράσσουν την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η ημερίδα, σύμφωνα με την οργανωτική επιτροπή, που την αποτελούν η σύζυγος του εκλιπόντος καθηγητή, Κριστιάνε Παπαδημητρίου, ο δημοσιογράφος Παύλος Νεράντζης και η δρ. Αναστασία Δεληγκιαούρη, φιλοδοξεί να γίνει ένα forum ανταλλαγής απόψεων και ιδεών στα μείζονα θέματα που απασχολούν τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, αλλά και τους Ευρωπαίους πολίτες σε μία στιγμή που το ευρωπαϊκό οικοδόμημα κλυδωνίζεται επικίνδυνα αφενός από ξενόφοβες και ρατσιστικές τάσεις και αφετέρου από την κατάρρευση του Κράτους Πρόνοιας και των δικαιωμάτων των εργαζομένων.
Κορυφαίοι καθηγητές πανεπιστημίων από την Ελλάδα, συνάδελφοι και φίλοι του καθηγητή Ζήση Παπαδημητρίου θα αναφερθούν στην παγκοσμιοποίηση και την εθνική κυριαρχία, στην ευρωπαϊκή διακυβέρνηση, στις στρατηγικές εξόδου από την κρίση, στις διαπραγματεύσεις για την TTIP, στην άνοδο του ρατσισμού και τα αίτια που την προκαλούν, στο προσφυγικό και τον ρόλο που διαδραματίζουν οι ευρωπαϊκές ελίτ και οι ΜΚΟ.
Η ημερίδα θα κλείσει με μία συζήτηση στρογγυλής τράπεζας, παρεμβάσεις πολιτών και τις ομιλίες της Κριστιάνε Παπαδημητρίου και του γιού τους, Αλέξη Παπαδημητρίου.
Σύντομο βιογραφικό του Ζήση Δ. Παπαδημητρίου
Ο Ζήσης Παπαδημητρίου γεννήθηκε στους Γόνους της Λάρισας στις 17 Ιουλίου του 1939 από σχετικά εύπορη αγροτική οικογένεια.
Το 1957 μετανάστευσε για να σπουδάσει ηλεκτρολόγος μηχανικός στο Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Δυτικού Βερολίνου.
Το 1962 επέστρεψε στην Ελλάδα για την στρατιωτική του θητεία. Υπηρέτησε δυόμιση χρόνια μαζί με την τιμωρία ως δηλωμένος κομμουνιστής.
Το 1965, η ανήσυχη φύση του τον οδηγεί στο Αμβούργο της Γερμανίας, όπου αυτή τη φορά σπουδάζει Οικονομικά και Κοινωνιολογία. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του περνάει μια θυελλώδη ζωή ως επαναστάτης – ιδεολογικά και πρακτικά σε πολεμικές συγκρούσεις σε τρεις ηπείρους. Τελειώνοντας τις σπουδές του πηγαίνει στη Φρανκφούρτη, όπου το 1974, γίνεται δεκτός ως ερευνητής στο Ινστιτούτο Κοινωνικής Έρευνας, γνωστό ως «Κριτική Σχολή της Φραγκφούρτης», στην οποία βρισκόταν κορυφαίοι στοχαστές όπως ο Μαξ Χορκχάιμερ, ο Τέοντορ Αντόρνο και ο Χέρμπερτ Μαρκούζε. Ο τελευταίος υπήρξε μέντορας και πνευματικός πατέρας του Ζήση Παπαδημητρίου. Εκεί έκανε το διδακτορικό του με επιβλέποντα καθηγητή τον Γκέρχαρντ Μπραντ, ο οποίος τον ενθάρρυνε να διδάξει Βιομηχανική Κοινωνιολογία στο Πανεπιστήμιο Johann Wolfgang von Goethe της Φρανκφούρτης για 10 χρόνια.
Το 1985 εκλέχτηκε καθηγητής Γενικής και Πολιτικής Κοινωνιολογίας στο ΑΠΘ, όπου και έκλεισε - μετά από είκοσι ένα χρόνια - την πανεπιστημιακή του πορεία το 2006. Ήταν επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Tohoku της Ιαπωνίας (1992), στο Πάντειο Πανεπιστήμιο της Αθήνας (1993-1996) και στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.
Άφησε πλούσιο συγγραφικό έργο στα Γερμανικά, Ελληνικά και Αγγλικά, ενώ μεταφράσεις εργασιών του έχουν δημοσιευτεί στα Ιταλικά και τα Ιαπωνικά.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, τον απασχόλησε πολύ η πορεία της Ευρώπης μέσα στην χρηματοοικονομική κρίση, η οποία χτύπησε όλες τις περιφερειακές χώρες της ΕΕ και έγραψε μαζί με τον παλαιό του σύντροφο, τον Καρλ Ηάϊντς Ροτ, ένα μανιφέστο με τίτλο: «Να αποφύγουμε την καταστροφή: Μανιφέστο για μια Ευρώπη της ισότητας».
Έφυγε από τη ζωή την 1η Οκτωβρίου του 2015, αφού πάλεψε με την ασθένειά του για τρία χρόνια.
Πρόγραμμα
9.30 Προσέλευση συνέδρων
10.00-10.30
Προσφώνηση
Παύλος
Νεράντζης, δημοσιογράφος, ντοκιμαντερίστας
Χαιρετισμοί
Γιάννης
Μπουτάρης, δήμαρχος Θεσσαλονίκης
Νίκος
Βαρσακέλης, αναπληρωτής Πρύτανης Οικονομικών ΑΠΘ
Παναγιώτης
Αβραμόπουλος , πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Θεσσαλονίκης
Κώστας
Κολλάτος, δήμαρχος Τεμπών
Thomas von Freyberg, κοινωνιολόγος, π. επιστημονικός
συνεργάτης του Ινστιτούτου Κοινωνικής Έρευνας της Φρανκφούρτης
Εκφωνεί ο Βασίλης Χουλιάρας, πρόεδρος της Εταιρίας
Οικονομολόγων Θεσσαλονίκης
Karl Heinz Roth, γιατρός, ιστορικός και
συγγραφέας, πρόεδρος του Ιδρύματος για την Κοινωνική Ιστορία του 20ου
και 21ου αιώνα,
Εκφωνεί ο Δημήτρης Σκαραγκάς, ψυχίατρος
10.30-12.00 Η πολιτική
κρίση στην ΕΕ
Συντονίζει ο Παντελής Σαββίδης, δημοσιογράφος
10.30-10.50
Αντώνης
Μανιτάκης, ομότιμος καθηγητής Νομικής Σχολής,
ΑΠΘ
Παγκοσμιοποίηση και εθνική κυριαρχία
10.50-11.10
Ευθύμιος
Παπαβλασόπουλος, λέκτορας Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Ευρωπαϊκή διακυβέρνηση: μια εναλλακτική ανάγνωση
της πολιτικής και κοινωνικής κρίσης
11.10-11.30
Δρ.
Αναστασία Δεληγκιαούρη, επιστημονική συνεργάτης ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας,
Καστοριά
Το «δημοκρατικό έλλειμμα»
στην ΕΕ και
τρόποι αντιμετώπισής του για μια πραγματικά ενωμένη Ευρώπη
11.30-11.50
Μιχάλης
Σπουρδαλάκης, κοσμήτωρ Σχολής Οικονομικών & Πολιτικών Επιστημών, καθηγητής
Πολιτικής Κοινωνιολογίας , Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Σκέψεις για μια πολιτική απάντηση στην οικονομική
και κοινωνική κρίση
11.50-12.10 Διάλειμμα
12.10-13.40 Η
οικονομική και κοινωνική κρίση στην ΕΕ
Συντονίζει η Νικολέττα
Τσιτσανούδη Μαλλίδη, επίκουρη καθηγήτρια Γλωσσολογίας Παιδαγωγικού Τμήματος, Πανεπιστήμιο
Ιωαννίνων
12.10-12.30
Γιώργος
Δουράκης, καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας Τμήματος Πολιτικών Επιστημών, ΑΠΘ
Ο εφιάλτης της ευρωπαϊκής αποσύνθεσης: η
οικονομική διάσταση
12.30-12.50
Άρης
Καζάκος, καθηγητής Εργατικού Δικαίου Νομικής Σχολής, ΑΠΘ
Ανταγωνιστικότητα και προστασία των
επενδύσεων ως πυλώνες της παγκοσμιοποίησης και το παράδειγμα της TTIP. Διαβουλευτική ή συγκρουσιακή υπαρκτή δημοκρατία;
12.50-13.10
Γιάννης
Κουκιάδης, καθηγητής Εργατικού Δικαίου Νομικής
Σχολής, ΑΠΘ
Η αμφισβήτηση των συλλογικών δικαιωμάτων από τη
νεοφιλελεύθερη θεωρία
13.10-13.30
Στέργιος
Μπαμπανάσης, ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου Αιγαίου, πρόεδρος Ιδρύματος Μεσογειακών Μελετών
Στρατηγικές για την έξοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
από την κρίση με αναφορές στο έργο του Ζήση Παπαδημητρίου
13.30-17.00 Διάλειμμα
17.00-17.15
Κώστας
Λάμπος, οικονομολόγος, συγγραφέας
Ζήσης Παπαδημητρίου. Ένας πραγματικός Πολίτης του
Κόσμου, ένας πραγματικός Ουμανιστής
17.15-18.35 Η
προσφυγική κρίση στην ΕΕ
Συντονίζει ο Σάββας Μαυρίδης, αναπληρωτής καθηγητής Τμήματος
Διοίκησης Επιχειρήσεων, ΑΤΕΙΘ
17.15-17.35
Κώστας
Χατζηκωνσταντίνου, ομότιμος καθηγητής Νομικής Σχολής, ΑΠΘ
Πρόσφυγες: Νομικά προβλήματα και πιθανές λύσεις
17.35-17.55
Δρ.
Σοφία Καϊτατζή-Γουίτλοκ, καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης και Πολιτικής
Επικοινωνίας, Τμήμα Δημοσιογραφίας & ΜΜΕ, ΑΠΘ
Η Ευρώπη του 21ου αιώνα: Έκρηξη ανισοτήτων, Έκρηξη
Ρατσισμών, Ή We Are All Refugees
17.55-18.15
Παύλος
Νεράντζης, δημοσιογράφος, ντοκιμαντερίστας
Η υποκρισία των ευρωπαϊκών ελίτ στο προσφυγικό:
αίτια και αποτελέσματα
18.15-18.35
Γιώργος
Τσιάκαλος , ομότιμος καθηγητής Παιδαγωγικού Τμήματος, ΑΠΘ
Κυβερνητικές πολιτικές, ο ρόλος των ΜΚΟ και των
αλληλέγγυων στο προσφυγικό
18.35-18.50 Διάλειμμα
18.50-20.15 Συζήτηση στρογγυλής τράπεζας
«Ευρώπη quo vadis?» Σύγχρονες προκλήσεις και προβληματισμοί για το μέλλον
της ΕΕ
Συντονίζει η Μάρνη Χατζηεμμανουήλ,
δημοσιογράφος, αντιπρόεδρος του Μορφωτικού Ιδρύματος της ΕΣΗΕΜΘ
18.50-19.05
Μαρία Στρατηγάκη, αναπληρώτρια καθηγήτρια
Κοινωνικής Πολιτικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο, αντιδήμαρχος Δήμου Αθηναίων
19.10-19.25
Κώστας Χρυσόγονος, καθηγητής
Συνταγματικού Δικαίου Νομικής Σχολής, ΑΠΘ
19.25-19.40
Σωκράτης Δεληβογιατζής, καθηγητής
Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής, ΑΠΘ, εκδότης περιοδικού «Φιλοσοφείν»
19.40-19.55
Κρυσταλία Πατούλη, δημοσιογράφος
19.55-20.15
Παρεμβάσεις
20.15-20.35
Κριστιάνε Παπαδημητρίου, σύζυγος του
Ζήση Παπαδημητρίου
Ο δικός μου Ζήσης
Αλέξης Παπαδημητρίου, γιός του Ζήση
Παπαδημητρίου
Η ομιλία του στην κηδεία του Ζήση Παπαδημητρίου στην Φρανκφούρτη
Οργανωτική
επιτροπή: Παναγιώτης Αβραμόπουλος, Δρ. Αναστασία Δεληγκιαούρη, Παύλος Νεράντζης,
Κριστιάνε Παπαδημητρίου
Δελτία
Τύπου: Λέλα Κεσίδου, δημοσιογράφος
Τεχνική
υποστήριξη, ηχοληψία: Βασίλης Παπαγεωργίου και Δημήτρης Νικολόπουλος (Δήμος
Θεσσαλονίκης)
Τα βιβλία του Ζήση
Παπαδημητρίου (και οι συμμετοχές του σε εκδόσεις) θα διατίθενται στην εκδήλωση
από το βιβλιοπωλείο “Γιάφκα”.