Βιβλία περί δανείων και κατοχικών δανείων

  

  

Η Ελλάδα των δανείων και των χρεοκοπιών

Περιήγηση στην ιστορία

Γιώργος Ρωμαίος

Εκδόσεις Πατάκη, 2012

381 σελ.

ISBN 978-960-16-4493-6, [Κυκλοφορεί]

Τιμή € 17,00

Από το οπισθόφυλλο:  Η κρίση χρέους, που αποτελούσε βραδυφλεγή "βόμβα" στα θεμέλια του ελληνικού κράτους, και η οποία τελικά ξέσπασε το 2009, έχει πλέον μετατραπεί σε μια πολύπλευρη οικονομική, κοινωνική και πολιτική κρίση. Μέσα σε αυτή την αγωνιώδη περιδίνηση, η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με απειλές και ζητήματα που μοιάζουν να επιστρέφουν από το παρελθόν: χρεοκοπία, στάση πληρωμών, εξωτερική βοήθεια, διεθνή οικονομικό έλεγχο, οικονομική κηδεμονία.


Το βιβλίο αποτελεί ένα ιστορικό οδοιπορικό στην Ελλάδα των οικονομικών κρίσεων και των μεγάλων οικονομικών ζητημάτων. Χρεοκοπίες, αγωνιώδεις προσπάθειες για τη σύναψη εξωτερικών δανείων, διεθνείς οικονομικοί έλεγχοι, έντονες κομματικές συγκρούσεις, εξωτερικές παρεμβάσεις και μια μεγάλη, σχεδόν διαχρονική διαλεκτική περί "οικονομικής κηδεμονίας" συνθέτουν αυτό το οδοιπορικό, που ξεκινάει από τα πρώτα δάνεια της "Ανεξαρτησίας" (1824), για να φτάσει μέχρι σήμερα, στην εποχή του ΔΝΤ και της "διάψευσης των προσδοκιών".

Μέσα από τις σελίδες αυτού του οδοιπορικού αναδύεται, σχεδόν πάντοτε, το σημαντικότερο ίσως ερώτημα που παραμένει εδώ και πολλές δεκαετίες αναλλοίωτο: μπορεί άραγε το ελληνικό κράτος να καταστεί οικονομικά, άρα και πολιτικά, ανεξάρτητο; Το μακρινό 1947, ο Αμερικανός αξιωματούχος Πολ Πόρτερ έγραψε πως "τα αντιτιθέμενα πολιτικά κόμματα της Ελλάδος, όσα ενδιαφέρονται διά την διατήρησιν της ελληνικής ανεξαρτησίας, θα πρέπη να προσπαθήσουν να εξομαλύνουν τας διαφοράς των και να εργασθούν διά το κοινόν συμφέρον της χώρας των. Αν δεν παύση η εσωτερική πολιτική έντασις, η οικονομία της Ελλάδος είναι αδύνατον να ανάρρωση". Σήμερα, το 2012, η παρατήρηση του Πόρτερ ηχεί πιο επίκαιρη από ποτέ.

Ιστορία των Εθνικών Δανείων

Μέρος Α΄ Τα δάνεια της ανεξαρτησίας (1824-1825) - Το δημόσιον χρέος επί της βαυαρικής δυναστείας

Ανδρέας Μ. Ανδρεάδης

Καραβία, Δ. Ν. - Αναστατικές Εκδόσεις, 1986
160 σελ.
[Κυκλοφορεί]
Τιμή € 15,98

Από το οπισθόφυλλο: Ο ακαδημαϊκός Ανδρέας Ανδρεάδης (Κέρκυρα 1876 - Αθήνα 1935), τότε υφηγητής της Πολιτικής Οικονομίας και Δημοσιολογίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, πραγματεύεται εδώ πρώτος την ιστορία των δανείων της ανεξαρτησίας (1824-1825), ένα ζήτημα το οποίο ταλάνισε με σκανδαλολογία την ελληνική πολιτική σκηνή επί δεκαετίες. Το δημόσιο χρέος, που συσσώρευσαν τα δάνεια, επιβάρυνε την οικονομία του νεαρού κράτους και λειτούργησε σωρευτικά στη χρεοκοπία (1893) και στην επιβολή Διεθνούς Οικονομικού Ελέγχου στη χώρα (1898). Ο Ανδρεάδης εξιστορεί με μεγάλη ακρίβεια τη σύναψη και τη χρήση των δανείων βάσει πρωτογενών πηγών, του ελληνικού και ξένου οικονομικού Τύπου και επισήμων εκθέσεων, όπως την δίτομη Απολογία του Ι. Ορλάνδου και Α. Λουριώτη (1839-1840) και τις Παρατηρήσεις επί της Απολογίας τους του Γ. Σπανιολάκη. Εν συνεχεία εξετάζει τις διαπραγματεύσεις της βαυαρικής δυναστείας για διακανονισμό του εξωτερικού χρέους με το Λονδίνο και των εσωτερικών οφειλών (αποζημιώσεων) προς τις τρεις "ναυτικές νήσους" (Ύδρα, Σπέτσες και Ψαρά) για τις "μεγάλες χρηματικές θυσίες" τους κατά τον Αγώνα του 1821. Στο τέλος, ο συγγραφέας δημοσιεύει πίνακες με το ονομαστικό και το πραγματικό δημοσιονομικό χρέος της Ελλάδας κατά τον προϋπολογισμό του 1862. Η αναστατική έκδοση περιλαμβάνει ευρετήριο κυρίων ονομάτων, τόπων και οικονομικών όρων.

Οι επανορθώσεις και το γερμανικό κατοχικό δάνειο

Τάσος Μ. Ηλιαδάκης

Πελασγός, 2012

324 σελ.

ISBN 978-960-522-300-7, [Κυκλοφορεί]

Τιμή € 19,17

Από το οπισθόφυλλο: Με το νόμο 1586/1942 η Ελλάδα αποζημίωνε τους Γερμανούς υπηκόους, "δια πάσας τας λόγω των πολεμικών επιχειρήσεων... επί ελληνικού κρατικού εδάφους προξενηθείσας ή προξενουμένας έτι ζημίας". Πληρώναμε αποζημιώσεις αμέσως και τοις μετρητοίς επειδή μας λεηλατούσαν, επειδή μας στερούσαν την επόμενη μέρα. Επί 50 χρόνια μετά η Δημοκρατική Γερμανία αρνείται ακόμα και αυτά τα χρήματα να μας επιστρέψει.

Τον ίδιο χρόνο ο γ. διευθυντής του υπ. οικονομικών έγραφε σε έκθεσή του "Δεν έχομεν νόμισμα. Η παραγωγή διαρκώς πίπτει. Αι τιμαί υψώθησαν εις αφάνταστα επίπεδα. Λιμώττομεν. Ασθενούμεν. Η θνησιμότης αυξάνει απειλητικός. Εκφυλιζόμεθα βαθμιαίως, υλικώς τε και ηθικώς". Αυτή η Ελλάδα του λιμού, της απειλητικά αυξανόμενης θνησιμότητας και του εκφυλισμού πίστωνε τους επιδρομείς της.

Το 1962 η Ελλάδα, υπό την πίεση των Δυτικών ΜΔ με προεξάρχουσα τη Δ. Γερμανία, αναγνώρισε εις το ακέραιον την ονομαστική αξία των προπολεμικών της δανείων. Από την άλλη πλευρά η Γερμανία, από τις μέχρι το 1939 καταθέσεις στο έδαφός της, επέστρεψε το 13,5 % και σε σπάνιες περιπτώσεις το 20 %. Τα υπόλοιπα τα κρατούσε για την ανασυγκρότησή της!!!

Στη δίωξη όμως των εγκληματιών του πολέμου φανήκαμε... αμείλικτοι. Από το τέλος του πολέμου μέχρι το 1959 υποβλήθηκαν 911 μηνύσεις για δίωξη εγκληματιών πολέμου. Από αυτούς δικάστηκε μόνον ΕΝΑΣ και αυτός αθωώθηκε.

Όπως προκύπτει από το πόρισμα της προανάκρισης της εισαγγελίας του Bochum για έναν αξιωματικό που είχε λάβει μέρος στην επιχείρηση των Καλαβρύτων, "τα αντίποινα ήταν αναγκαία και επιτρεπτά από το διεθνές δίκαιο, ώστε να αναγκαστούν οι αντίπαλοι, δηλαδή οι αντάρτες, να τηρήσουν το διεθνές δίκαιο... επομένως δεν είναι παράνομη και η καθ' οιονδήποτε τρόπο συμμετοχή σ' αυτά". 

Δηλαδή το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων, οι σφαγές της Βιάννου, του Διστόμου και τόσες άλλες ήταν σύννομες και αναγκαίες κατά το διεθνές δίκαιο! Απομένει να ζητήσουμε συγνώμη από τη μετακατοχική Γερμανία για την κατοχική λεηλασία, τις ομηρίες, τις σφαγές... και όχι να ζητάμε επανορθώσεις, αποζημιώσεις και την επιστροφή του ΚΔ. (σ. 267-269).

Ο εξωτερικός δανεισμός στη γένεση και εξέλιξη του νέου ελληνικού κράτους 1824-2009

Τάσος Μ. Ηλιαδάκης

Μπατσιούλας Ν. & Σ., 2011
608 σελ.
ISBN 978-960-6813-41-2, [Κυκλοφορεί - Εκκρεμής εγγραφή]
Τιμή € 19,90

Από το οπισθόφυλλο: Από τα κανόνια όσα έφθασαν στην Ελλάδα, όπως γράφει ο Άγγλος Φίνλευ, "ήταν τόσο πρόχειρα κατασκευάσματα που με την πρώτη βολή έσπαζαν οι κυλιβάντες". Από τα πέντε πλοία που ναυπηγήθηκαν, το ένα από τα δύο μεγάλα κάηκε στον Τάμεση κατά τις δοκιμές. Το άλλο μόλις βγήκε από τον Τάμεση παρά λίγο να βουλιάξει. Μετά από επισκευές ήρθε στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο του 1828 και τέθηκε σε αχρηστία. Από τα τρία μικρά τα δύο έμειναν στο Λονδίνο ως ακατάλληλα. Το τρίτο μετά από αλλαγή μηχανής έφθασε στην Ελλάδα το 1829 για να συνεχίσει την ελληνική... επανάσταση.

Το μικρό μέρος του πρώτου εξωτερικού δανεισμού του υπό σύσταση κράτους, που τελικά θα καταγραφεί ως δανειακή πρόσοδος, θα τύχει "ατασθαλούς" διαχείρισης, πελατειακής, κομματικής έδρασης.

Πηγή: http://www.biblionet.gr