F.Scott Fitzgerald, Ο μεγάλος Γκάτσμπυ
Μετάφραση: Άρης Μπερλής
Εκδόσεις Άγρα, 2012
23-1-2013
Βιβλίο 26ο
Μια πρόταση του Γιώργου Καλιεντζίδη
Χριστίνα Βουμβουράκη
Δεν ξέρω ποσό
μεγάλος ή υπέροχος ήταν ο Γκάτσμπυ· κι αν το όνομα του έπρεπε να είναι γραμμένο
με γράμματα χρυσά ή κόκκινα-αίμα ή με δάκρυ στεγνό. Εγώ πάντως, συγχωρέστε με, με
κέτσαπ θα το έγραφα. Σε ένα τοίχο φαστφουντάδικου ντραϊβ-ιν. Φαρδιά πλατιά, γραφή
επιμελημένη, αριστεροκλινής με τάση φυγής στο παρελθόν.
Μουσικές, σινεμά,
λιγότερο λογοτεχνία ομολογώ, το ‘χω χορτάσει το αμερικανικό όνειρο και τώρα τελευταία
χωνεύω και το ελληνικό. Έτσι λοιπόν, οι πρώτες σελίδες του βιβλίου, όπου περιγράφεται
το ιστορικό πλαίσιο και το γυαλιστερό σκηνικό του δράματος, πέρασαν και δεν
ακούμπησαν. Και αργότερα φαίνεται πως η «αγιοποίηση» του Γκάτσμπυ μου έπεσε
κάπως βαριά. Τόσο βαριά που ένα βράδυ τον ονειρεύτηκα τον Γκάτσμπυ. Όχι, δεν με
επισκέφτηκε με την σχεδόν εφηβική μορφή του Leonardo DiCaprio, ούτε με του Robert
Redford την γοητεία, αλλά φευ, με τον αέρα του «Ωραίου Μπρούμελ» Άκη
Τσοχατζόπουλου. Στο ρόλο της Νταίζη δικαιωματικά, η λουσάτη κυρία Βίκυ Σταμάτη και
για να δέσει η ιστορία κρατάμε και το πράσινο φωτάκι, στο φόντο, αναμμένο.
Κι ύστερα ήρθε να
με αποτελειώσει εκείνη η πανηγυρική δικαίωση όσων δεν τόλμησαν. Η απαξίωση του
«ονείρου». Κλείσιμο ματιού. Είδες; «Μην κάνεις όνειρα τρελά, κάτσε εδώ που 'σαι
καλά»(δις). Πέρα όμως από όνειρα κι εφιάλτες, αυτά που θα κρατήσω από τον
Γκάτσμπυ είναι η, με μια υποψία κενού, απόμακρη, διαμεσολαβημένη και διαρκώς
διαφεύγουσα, παρουσία του και δυο σκόρπιες σκέψεις.
Σκόρπια σκέψη 1: Φοβόμαστε το μέλλον αλλά συνήθως μας
πετυχαίνει το παρελθόν.
Σκόρπια σκέψη 2: Δεν είναι η αρχή το ήμισυ του παντός αλλά
το τέλος, ίσως και κάτι παραπάνω από το μισό. Πόσο σημαντικό είναι αλήθεια σε
ποια στροφή του δρόμου θα σε ανταμώσει ο θάνατος; Το πότε και το πώς πεθαίνει
κανείς, λίγο πολύ ξαναγράφει την ιστορία της ζωής του.