ΕΡΤ3 - Στην ταινιοθήκη των εργαζομένων: «Νοσφεράτου»

ΣΕ ΕΚΤΗ ΑΙΣΘΗΣΗ

Με αφορμή τον εορτασμό της συμπλήρωσης των 100 ταινιών της Ταινιοθήκης της ΕΡΤ-3, τη Δευτέρα 24 Αυγούστου, στις 9 μμ, στον πεζόδρομο της Αγγελάκη 14, και πριν το αριστούργημα του Φρίντριχ Μουρνάου Νοσφεράτου, θα παρουσιαστεί σε πρώτη προβολή το νέο τραγούδι του Αλέξανδρου Ζαχαριάδη και των Αρχανθρώπων “Σε Έκτη Αίσθηση”.  

Πρόκειται για ένα κινηματογραφοφιλικό video τεσσάρων λεπτών, όπου η ερμηνεία του τραγουδιού συνδυάζεται με την παράθεση των ποιητικών πλάνων από τη θρυλική ταινία “Ο Καθρέφτης” του  Αντρέι Ταρκόφσκι.

ME TON MΥΘΙΚΟ  «ΝΟΣΦΕΡΑΤΟΥ» 

Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ 100ης ΤΑΙΝΙΑΣ

ΤΗΣ ΤΑΙΝΙΟΘΗΚΗΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΕΡΤ-3

Τη Δευτέρα 24 Αυγούστου η Ταινιοθήκη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3, συνεχίζοντας τον κύκλο προβολών της με θέμα Δεσμώτες του Ιλίγγου, παρουσιάζει σε αναπαλαιωμένη κόπια στον πεζόδρομο της Αγγελάκη 14 (μπροστά από το κτίριο των ραδιοφώνων της ΕΡΤ-3), πάντα με ελεύθερη είσοδο, το αριστούργημα του Φρίντριχ Μουρνάου Νοσφεράτου, μια Συμφωνία Τρόμου (Νosferatu, Eine Symphonie des Grauens, 1922, Γερμανία, διάρκεια 94'), από το πασίγνωστο μυθιστόρημα του Μπραμ Στόκερ.

Η ταινία της 24^ης Αυγούστου σημαδεύει ένα νούμερο που έτσι ή αλλιώς αξιολογείται πάντοτε και παντού. Η Ταινιοθήκη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3 (που ξεκίνησε στις 8 Αυγούστου του 2013) συμπληρώνει τώρα τις 100 προβολές της.

Αυτό αρχικά σημαίνει πως αδιάκοπα για δύο ολόκληρα χρόνια κομίζει ισχυρή ψυχαγωγία και προσφέρει μεγάλες καινοτομίες που εκτιμήθηκαν ιδιαίτερα από τους σινεφίλ της πόλης, αλλά και έστρεψαν το ενδιαφέρον τους προς τις προσπάθειες ενός καινούριου θεσμού για τον κινηματογράφο.

Η συνδιοργάνωση γίνεται από το ΚΕΜΕΣ, θα προλογίσει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, ενώ η ταινία είναι μια ευγενική χορηγία της New Star και του κ. Βελισάριου Κοσυβάκη. Στους θεατές θα διανεμηθεί έντυπο απόσπασμα ανάλυσης του κ. Μανώλη Κρανάκη  από το Flix.gr.

Το προς διατύπωση θέμα για το ελεύθερο, λαϊκό πανεπιστήμιο για τον κινηματογράφο θα είναι: Oι πολλαπλές μεταφορές του μυθιστορήματος του Δράκουλα στον κινηματογράφο.

Η ανάλυση του Μανώλη Κρανάκη που θα διανεμηθεί είναι η ακόλουθη:

 «Στη Βρέμη της Γερμανίας, ο κτηματομεσίτης Κνoκ αναθέτει στο νεαρό υπάλληλό του Χούτερ να ταξιδέψει στα Καρπάθια όρη, για να παραδώσει κάποια συμβόλαια στο μυστηριώδη Κόμη Oρλοκ, ο οποίος ψάχνει για σπίτι στην γερμανική πόλη. [...] Κάποια στιγμή θα συναντήσει τον Κόμη, που στην εμφάνιση δεν έχει μεγάλη σχέση με το ανθρώπινο είδος. [...] Oταν δει το φυλακτό του Χούτερ με τη φωτογραφία της όμορφης συζύγου του, της Έλεν, υπογράφει αμέσως το συμβόλαιο και αποκτά το παλιό σπίτι στην Βρέμη. [...] Κατόπιν ο Oρλοκ ξεκινά το ταξίδι του για τη Βρέμη. Eνας ένας οι ναύτες του πλοίου που μεταφέρει τον Όρλοκ αρρωσταίνουν και πεθαίνουν. Αφού ο Oρλοκ φτάνει σχεδόν συγχρόνως με τον Χούτερ στη Βρέμη, η επιδημία εξαπλώνεται ταχύτατα στην πόλη. Αξιοπρόσεκτο χαρακτηριστικό όλων των θυμάτων: πληγές στο λαιμό. Η Eλεν βρίσκει το βιβλίο των βρικολάκων του συζύγου της και διαβάζει εκεί ότι μόνον η θυσία μιας αθώας γυναίκας θα θέσει τέλος στο κακό.

Τυλιγμένο σε μια μυθολογία σχεδόν ίσου όγκου με το εκτόπισμά που είχε την εποχή που γεννήθηκε, το «Νοσφεράτου» είναι από αυτές τις ταινίες που ασφυκτιούν μέσα σε όσα φέρει μαζί του ο όρος «κλασικό αριστούργημα».

[...]

Μετά από έναν αιώνα ακριβώς και εκατοντάδες ταινίες που δεν θα είχαν γυριστεί ποτέ αν εν έτει 1922 ο Φρίντριχ Βίλχελμ Μουρνάου δεν είχε την έμπνευση να διασκευάσει κινηματογραφικά τον «Δράκουλα» του Μπραμ Στόκερ, το «Νοσφεράτου» μπορεί να ιδωθεί με δύο τρόπους: σαν το αξεπεραστο δείγμα του γερμανικού εξπρεσιονισμού που είναι και σαν μια τόσο μοντέρνα ταινία που δύσκολα μπορεί πια κανείς να διακρίνει κάτω από το βάρος μιας εξέλιξης που έχει κάνει ακόμη και τον Κόμη Δράκουλα να μοιάζει «ντεμοντέ» μπροστά στα βαμπίρ που έχουν κατακλύσει τη σύγχρονη ποπ κουλτούρα.

Κι, όμως, το «Νοσφεράτου» φέρει μέσα στην - ναι, ξεπερασμένη του πλέον αισθητική - κάτι το ακέραια διαχρονικό που ζει πέρα από τις έννοιες του «κλασικού». Ισως γιατί χωρίς τη θέληση του, ο Μουρνάου κατασκεύασε ήδη από το 1922 μια ταινία αρχετυπική.

Οχι μόνο γιατί βρήκε την ιδανική ποιητική εφαρμογή των κανόνων του γερμανικού εξπρεσιονισμού σε μια - την πρώτη καθαρόαιμη της ιστορίας του σινεμά - ταινία τρόμου, αλλά κυρίως γιατί είναι προφανές σε όλη τη διάρκεια της ταινίας του πως εδώ βρισκόμαστε ενώπιον ενός σκηνοθέτη που πιστεύει απόλυτα πως όσα κινηματογραφεί είναι - αν όχι αλήθεια - τουλάχιστον πιθανά.

[...]

Με έναν αριστοτεχνικό συνδυασμό των σκιών, των γωνιών λήψης και του μοντάζ, κάθε κίνηση του Κόμη Ορλόκ μοιάζει με ακόμη ένα βήμα πιο βαθιά στον τρόμο, αυτόν που ο Μουρνάου ενορχηστρώνει σε μια συμφωνία (βλ. τον αυθεντικό υπότιτλο του φιλμ) αρχέγονου τρόμου. Μέσα στα σπλάχνα της, η αποκρουστική φιγούρα του Μαξ Σρεκ ταυτίζεται με το θάνατο, εκεί όπου τα λευκά πρόσωπα των θνητών ουρλιάζουν από ζωή και εκλιπαρούν για οίκτο. Και η σκιά του καθώς ανεβαίνει τις σκάλες - στην ίσως πιο κλασική σκηνή της ταινίας - παραμένει το εμβληματικό σύμβολο της σχέσης του κακού με τον ίδιο τον μεγενθυμένο και γι’ αυτό αληθινό του εαυτό. Είτε αυτή είναι η Ευρώπη του μεσοπολέμου είτε απλά η τάση για το κακό που ενυπάρχει σε κάθε ανθρώπινο ον σε κάθε εποχή.

[...]

Το γεγονός πως εν έτει 2012 τα βαμπίρ αντέχουν μέχρι και στο φως του ήλιου, ίσως τελικά να είναι και η μεγαλύτερη δικαίωση της διαχρονικότητας του «Νοσφεράτου».»

10 ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ ΤΟ “ΝΟΣΦΕΡΑΤΟΥ”

Εξάλλου, 10 λόγοι για να μη χάσετε το Νοσφεράτου είναι οι ακόλουθοι:

1.      Για την πρώτη μεταφορά του μυθιστορήματος του Μπραμ Στόκερ στον κινηματογράφο.

2.      Για την αντιστροφή του “βρετανοκεντρικού” ύφους του βιβλίου.

3.      Για την υπνωτιστική σκηνοθεσία του Μουρνάου.

4.      Για την εφιαλτική ερμηνεία του Μαξ Σρεκ.

5.      Για την εξπρεσιονιστική φωτογραφία των Φριτς Άρνο Βάγκνερ και Γκούντερ Κραμπφ.

6.      Για τον θρύλο που συνοδεύει τα παρασκήνια της ταινίας.

7.      Για την απεικόνιση ενός θαμμένου, προαιώνιου ερωτισμού.

8.      Για την απεικόνιση της καταδίκης αυτού του ερωτισμού.

9.      Για το ότι η ταινία αποπνέει το κλίμα ανασφάλειας της μεσοπολεμικής Γερμανίας.

10.  Για την αναπαλαίωση, που στέκεται με σεβασμό στο πρωτότυπο.

Υ.Γ. Την επόμενη Δευτέρα 31 Αυγούστου θα προβληθεί το οπτικό ποίημα των αδερφών Ταβιάνι Χάος (1984) με αφορμή την πανσέληνο της 29ης Αυγούστου.