15 Οκτωβρίου 2014

Κώστας Βάρναλης, "Ο Τρελός"

Κώστας Βάρναλης (1884-1974)

Πηγή φωτο: http://logomnimon.wordpress.com

Ο Τρελός

Μπροστά πολύ πολύ από το τρομαγμένο πλήθος προχωρεί
χορεύοντας και τραγουδώντας ένας που τρελάθηκε.
Είχα γυναίκα, είχα και ζα,είχα μια Βάσω με βυζά,μα προκοπή δεν είχα.Σε ποιό χαρέμι να παχαίνει5στα μαξιλάρια ξαπλωμένημασώντας τη μαστίχα.
Μ’ αν κυλίσει μια ο τροχόςκαι στην Πόλη μπούμε,σκλάβες χανουμόπουλα10πὄχει να τραβούμε.
Άι! με το γύφτικο ζουρνά,με νταγερέ, που κουδουνά,σύρε σκοπόν αντάμικο.Εστράβωσα τη φέσα μου,15έρωτας που ’ναι μέσα μουγια να χορέψω τσάμικο.
Κάνε θάμα, πλόσκα μου,ξύλο τσιμισίρι,γίνε βρύση γάργαρη20με χιλιάδες πείροι.
Να ’στε γεροί, να ’στε καλάμε τα τσαπράζια τα πολλάκαι τα μεγάλα ονόματα,κοτζαμπάσηδες όλοι πρώτης25και με τους διάκους ο δεσπότης— τζιλβέδες και καμώματα!
Χίλια χέρια κι άρματανα ’χα να σας φράξω,να ’χα και δυο κέρατα30τον οχτρό να σκιάξω!
Για να βαστάξει, όσο μπορεί,το μακελειό, να ’στε γεροί,της Πένας αντρειωμένοι!Κανοναρχάτε τ’ όνομά μας,35σίντας η Δόξα μελετά μαςτα σκελετά γερμένη.
Να ’χαμ’ ένα βασιλιά,για να μας θαμπώνει,με λειρί στο κούτελο,40με φωνή τρομπόνι!
Σου φτάνουν σένα τα χωριάτης Ρούμελης και του Μοριάκαι να ’ν’ πολλά σου τα έτη!Μα η Έγριπο με το μπουγάζι,45που πλήθιο ψάρι κατεβάζει,δικό μου βιλαέτι!
Έχω τρύπα στο βρακί,λίγδα στην καπότα μου,έχω ψείρα σαν κουκί50και βρομούν τα χνότα μου.
Έχω νοήματα σοφά!Σ’ αγιονορίτικο σοφάστα λάδια και στα πάχηκολύμπησα, μα πάντα μένει55άδεια η κοιλιά και τουρλωμένη— ανεμογκάστρι θα ’χει!
Τί λαμπρός που ’ν’ ο καιρός,πόσο εγώ ’μαι ωραίος!Έφαγα έναν πόντικα,60δόξα να ’χει ο θέος!
Η σάρκα και τα κόκαλα,λάσπη πολλή και φρόκαλα,Πατρίδα μου, χαλάλι σου!Σαν είν’ οι αφέντες σου δικοί,65θα ’ναι κι η ζήση σου γλυκήκι ανέγνιο τα κεφάλι σου!
Το χαράτσι, τα παιδιά,μοναχός να κρίνεις,άλλο να σ’ τα παίρνουνε70κι άλλο ναν τα δίνεις.
Όλα εδώ χάμου ψεύτικα.Δε σ’ έζησα, ονειρεύτηκα,μαύρη ζωή, όλη πίκρα.Μα θα χαρώ σε, Λευτεριά,75αιώνια Αλήθεια κι Ομορφιά,σαν θα περάσω Αντίκρα.
Να ’χαμ’ ένα βασιλιά,δράκο με χοντρόλαιμο,σέρτικο κι αράθυμο,80για να κάνει πόλεμο!
Άμποτε λίγο να δυνόμουνγια μια στιγμή να τρελαινόμουν,ο σαλεμένος νουςκαι τα κλεισμένα τσίνορα85να μην ξαμώνουν σύνορακαι χώριους ουρανούς!
Να ιδώ τον κόσμο ανάποδατον αδερφό μου ξένοκαι τον οχτρόν αδέρφι μου90αδικοσκοτωμένο.
Μια μπάλα στο κούτελο τον πάει ίσα Αντίκρα, στο βασίλειο
της Λευτεριάς, της Αλήθειας και της Ομορφιάς! Δεν
πρόφταξε να ιδεί τον κόσμο ανάποδα. 


Λεξιλόγιο
νταγερές ή νταερές ή νταϊρές= το ντέφι
αντάμικο= παλικαρίσιο, αντρίκιο, αυθεντικό (συνήθως για άψυχα αντικείμενα).
τσιμισίρι=αειθαλές θαμνώδες φυτό γνωστό και ως πύξος (ο)  ή 
πυξός (ο) ή πυξάρι (το) ή αγιόξυλο (το).
πλόσκα=ξύλινο δοχείο κρασιού,  σφαιροειδές
πείρος=είδος στρόφιγγας. Επίσης πίρος (ο).
τσαπράζια=τα ασημένια ή χρυσά κοσμήματα της ελληνικής, 
εθνικής αντρικής φορεσιάς, που τα φορούν σταυρωτά στο στήθος.
τζιλβές=ακκισμός, φιλάρεσκες χειρονομίες και κινήσεις.
αράθυμος=οξύθυμος, βίαιος.

Πηγές για την ερμηνεία των λέξεων

Γα τον Κώστα Βάρναλη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου