130 βιβλίο: Ρούλα Γεωργακοπούλου, «Δέντρα, πολλά δέντρα»

Ρούλα Γεωργακοπούλου, "Δέντρα, πολλά δέντρα"

Εκδόσεις Πόλις, 2018

130ο βιβλίο

20/6/2018

Πρόταση της Αντιγόνης Κούγια-Παπαδάκη

Βιολέττα Παπαδοπούλου

Το πρώτο αυτοαναφορικό μυθιστόρημα της Γεωργακοπούλου είναι ένα βιβλίο τρυφερό και συνάμα, κάποιες στιγμές, ειρωνικό ή σκληρό, με υπόγειο χιούμορ, που αναφέρεται στην αγάπη για την οικογένεια, τη σχέση με τη μητέρα και πώς μεταλλάσσεται με την πάροδο του χρόνου και στις σχέσεις ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας.

Πώς η κόρη βλέπει σαν θεά τη μητέρα στα πρώτα και στα νεανικά της χρόνια, τι νιώθει για τον πατέρα και τις αδερφές και πώς, με τα χρόνια και την αρρώστια της μάνας, χρειάζεται η κόρη να συμπεριφερθεί πλέον σαν μαμά της μαμάς της.

Η απώλεια των βασικών χαρακτηριστικών των γονέων, με την άνοια περιγράφεται βασανιστική, δίνοντας όμως στη συγγραφέα την ευκαιρία να γνωρίσει και να αγαπήσει και μια άλλη γλώσσα επικοινωνίας, που αναπτύσσεται με την πάσχουσα από Αλτσχάιμερ μητέρα.

Σε συνομιλία της, στον ραδιοφωνικό σταθμό 9.84 του Δήμου Αθήνας, με την Κάλλια Παπαδάκη, η Γεωργακοπούλου ανέφερε πως η γλώσσα καθορίζει τον άνθρωπο και ότι πάντα την ενδιέφερε ο τρόπος που μιλούν οι άνθρωποι, όχι τόσο σε επίπεδο λαθών, όσο στο νόημα που δίνουν σε αυτά που εκφράζουν, κάτι που πραγματεύεται  σε όλο το βιβλίο.

Πολύ συγκινητικό το τελευταίο κομμάτι, με τον αποχαιρετισμό στη μητέρα, με έναν τρόπο εντελώς δικό της, μια γλώσσα ανάμεσα στη μάνα και την κόρη, που δείχνει όλη την τρυφερότητα και την ποιότητα της σχέσης τους.

Κατερίνα Τσίχλα

Φιλιά, πολλά φιλιά είναι η ακριβής μετάφραση στη γλώσσα των γραμμικών μυαλών, η φράση δέντρα, πολλά δέντρα.

Η συγγραφέας–κόρη, το πιο έξυπνο παιδί του κόσμου, μαζεύει τα ρευστά λόγια της  μάνας στο στυπόχαρτο, για να μη γλιστρήσουν στη λήθη, για να γίνει πιο υποφερτό το πένθος. Σκόρπιες αναμνήσεις, χωρίς την αυστηρή γραμμικότητα μιας εξιστόρησης, περισσότερο μια αναπνοή συναισθημάτων. Οι συνειρμοί γλιστράνε ελεύθεροι. Συλλογή στιγμών, σχεδιαστικές μονοκονδυλιές παρελθόντος. Μια μικροχάραξη στο χαρτί, περισσότερο σαν παιδικό σχέδιο, που δίνει εύκολα όλα τα χρειαζούμενα. Η κόρη αναλαμβάνει ρόλο βοηθού σε ηλικία βρέφους, παίρνει τα πρωτοτόκια λίγο μετά την γέννηση της. Διακριτική κόρη, διακριτική μάνα. Και τα δύο μέχρι παρεξηγήσεως. Ευθύνες και αθωότητες λίγο ανάμεικτες. Χρεώσεις και κατηγόριες πουθενά. Δεν περιγράφει στο ρόλο ένα σούπερ είδωλο, μια μητέρα πρότυπο, ένα θαύμα μοντεσσοριανής αγωγής. Μιλά απλά και μοντέρνα συγκινητικά για  μια γυναίκα χαριτωμένα διαφορετική, μάλλον πάντα νέα και πάντα παραπάνω κόρη από ότι μάνα, που η μαγεία του πράγματος την έκανε να είναι  έξω από κανόνες, μοναδικά μοναδική.

Ιχνηλατεί τα πρώτα βήματα της αρρώστιας που προκύπτει σχεδόν φυσικά, και αυτή ακόμα διακριτικά. Υιοθετεί τη μητέρα, αναβάλλοντας την πραγματικότητα και αναλαμβάνοντας τη δέσμευση να δώσει εκείνη την εντολή του θανάτου, την άδεια του θανάτου. Το ύφος άμεσο, αθωώνει τα λάθη από άγνοια, εξυψώνει τη λατρεία από συνείδηση. Η άνοια μετατρέπεται τρυφερά από τρομακτική αρρώστια σε φαντασμαγορία και ευκαιρία  που  γλυτώνει τον τυχερό από τον τρόμο για τον θάνατο που έρχεται. Με τέτοια γλυκύτητα, με τέτοια βρώσιμη νοστιμιά, με τέτοια εθιστική ευφορία. Το βιβλίο περιέχει τόσο αγάπη, ασύμβατη και χειροπιαστή για τη θέση στην καρδιά που έχει η οικόσιτη ευτυχία, σχεδόν σαν δώρο που δίνεται με τη διανομή του.

 Έτσι, και όχι αλλιώς θα έπρεπε να ΄ναι ο κόσμος. Και η πίτα ολάκερη και ο σκύλος χορτάτος.

130 βιβλίο: Ρούλα Γεωργακοπούλου, «Δέντρα, πολλά δέντρα»

πρόταση της Αντιγόνης Κούγια-Παπαδάκη

Τετάρτη 20 Ιουνίου 2018, στις 7:00 μ.μ.

στο Καφέ του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης

Πηγή φωτογραφίας: http://www.ert.gr/perifereiakoi-stathmoi/kalamata

Δέντρα, πολλά δέντρα

Ρούλα Γεωργακοπούλου

Εκδόσεις Πόλις, 2018

Διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο του βιβλίου: "Ανατομία της πιο ουσιαστικής σχέσης της ζωής μας –της σχέσης με τη μητέρα– και ταυτόχρονα ύστατος αποχαιρετισμός, κατάδυση στον αυτό, οικογενειακή ιστορία και ανασύνθεση μιας εποχής, είναι το βιβλίο της Ρούλας Γεωργακοπούλου. Αστείο και τρομερό, συγκινητικό και σκληρό, δεν μιλάει απλώς για τη βιολογική μητέρα, φορέα της επιθυμίας και της απαγόρευσης, αλλά για το «μητρικό», τη βάση, δηλαδή, πάνω στην οποία στηρίζεται το αίσθημα ότι υπάρχουμε, τα όνειρα, οι σκέψεις μας, η δυνατότητά μας για δημιουργία. Ένας κόσμος αινιγματικός, μαγικός, κάποτε απροσπέλαστος, ζωντανεύει με απαράμιλλη χάρη γραφής, ψυχαναλυτική ένταση και σουρεαλιστική φαντασία".

Βιο-εργογραφικό Ρούλας Γεωργακοπούλου: "Γεννήθηκε στην Καλαμάτα το 1955. Σπούδασε Γαλλική φιλολογία στο Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και εργάστηκε για δέκα χρόνια σε σχολεία της περιφέρειας. Στη συνέχεια ασχολήθηκε επαγγελματικά με τη δημοσιογραφία, στα περιοδικά Ένα, Ταχυδρόμος, Marie Claire και στις εφημερίδες Το Ποντίκι, Το Βήμα και Τα ΝΕΑ. Σήμερα αρθρογραφεί στην Athens Voice και στα ΝΕΑ. Πέντε θεατρικά της έργα έχουν ανεβεί σε αθηναϊκές σκηνές από το 1986 ώς σήμερα. Κυκλοφορούν η συλλογή χρονογραφημάτων της "Γυναίκα μετρίου αναστήματος" (εκδ. Πατάκη) και δύο θεατρικά της έργα σε ενιαία έκδοση με τον τίτλο "Καρφίτσες στα γόνατα" (εκδ. Το Ροδακιό). Τα τελευταία χρόνια κάνει μεταφράσεις για τις εκδόσεις Πόλις και το "Δέντρα, πολλά δέντρα" είναι η πρώτη της πεζογραφική απόπειρα".

Ένας ‘‘μικρός πρίγκιπας’’ στον Σύλλογο Συνδρόμου Down Ελλάδος

Στο πλαίσιο δράσεων της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της ΕΡΤ3, μέλη της Λέσχης Ανάγνωσης της ΕΡΤ3 διάβασαν αποσπάσματα από το βιβλίο, του Γάλλου συγγραφέα Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ,"Ο μικρός πρίγκιπας" , στα φιλοξενούμενα άτομα του Συλλόγου Συνδρόμου Down Ελλάδος. Τα αποσπάσματα από το βιβλίο ακολουθούσαν τραγούδια από το "Εδώ Λιλιπούπολη".

Για την προετοιμασία της εκδήλωσης, που πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή όλου του προσωπικού του Συλλόγου, στο εντευκτήριό του, στην Πυλαία Θεσσαλονίκης, προηγήθηκε συνεργασία με την υπεύθυνη της δομής Άννα Χ. Παπαχρήστου και κατάλληλη προετοιμασία με τα φιλοξενούμενα άτομα, τόσο για το κείμενο όσο και για τα τραγούδια. Αποσπάσματα του βιβλίου διάβασαν οι: Χριστιάνα Βέλλου, Χριστίνα Κελεσίδου, Βιολέττα Παπαδοπούλου και ο Συντονιστής της Λέσχης Γιώργος Καλιεντζίδης.

Επειδή η ανταπόκριση και συμμετοχή των φιλοξενούμενων ατόμων ήταν μεγάλη, η υπεύθυνη της Εταιρικής και Κοινωνικής Ευθύνης της ΕΡΤ3, η Μαρία Σιώτη, πρότεινε την ανά δίμηνο ανάγνωση βιβλίων από τα μέλη της Λέσχης Ανάγνωσης, αρχής γενομένης από τον προσεχή Σεπτέμβριο, όπως και συμφωνήθηκε. Ανάλογες δράσεις πραγματοποιούνται σε οίκους ευγηρίας και σε άλλες δομές.

129 βιβλίο: Φερνάντο Πεσσόα, «Το βιβλίο της ανησυχίας»

Φερνάντο Πεσσόα, "Το βιβλίο της ανησυχίας"

μετάφραση: Άννυ Σπυράκου

εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 1997

129ο βιβλίο

6/6/2018

Πρόταση Παναγιώτας Κύττα

Βιολέττα Παπαδοπούλου

Εξομολογήσεις σκέψεων εκ βαθέων, με φιλοσοφικές αναζητήσεις και πεσιμιστική κατεύθυνση.

Ανάμιξη του ονειρικού με το πραγματικό, απαξίωση των ανθρώπων , κουκούλι γύρω από τον εαυτό του.

Ο Πεσσόα, στα γραπτά του που τα άφησε όλα ανέκδοτα, μέσα σε ένα μπαούλο, δανειζόμενος διάφορους χαρακτήρες ηρώων, μας μεταφέρει χιλιάδες τόσο ενδιαφέρουσες σκέψεις. Το ένα κείμενο ωραιότερο από το άλλο. Κοινή συνισταμένη τους: ο φόβος της συνείδησης της μη συνείδησης της ζωής, όπως ο συγγραφέας αναφέρει.

Χαρακτηριστικές φράσεις:  «Η ψυχή μου κουράστηκε από τη ζωή», «Κελί είναι το πάν»,  «Η ζωή είναι  ένα πανδοχείο όπου πρέπει να σταθώ μέχρις ότου έρθει η ταχυδρομική άμαξα για την άβυσσο».

Ο ήρωας εμφανίζεται ανίκανος για οποιαδήποτε δράση, πέρα από το βύθισμά του στο μαγγανοπήγαδο του σκοταδιού της ζωής, όπως την αντιλαμβάνεται.

Υπάρχει τέλεια απουσία συναισθημάτων και ανάλυση του αιώνιου πόνου, της ματαιότητας και του θανάτου.

Τώρα διαβάζουμε (129 βιβλίο): Φερνάντο Πεσσόα, «Το βιβλίο της ανησυχίας»

πρόταση της Παναγιώτας Κύττα

Τετάρτη 6 Ιουνίου 2018, στις 7:00 μ.μ.

στο Καφέ του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης

Φερνάντο Πεσσόα, 

Το βιβλίο της ανησυχίας

μετάφραση: Άννυ Σπυράκου

εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 1997

Αποσπασματικό, κρυφό ημερολόγιο, κείμενο εναγώνιας ενδοσκόπησης, απόπειρα εξερεύνησης του φαινομένου της ύπαρξης, ανίχνευση των ορίων ανάμεσα στο είναι και το μη είναι, μα πάνω απ' όλα μια ατέρμονη αυτο-εξιστόρηση, είναι το "Βιβλίο της Ανησυχίας" όπου, πίσω από τις εξομολογήσεις του διάφανου βοηθού λογιστή Μπερνάρντο Σουάρες, διακρίνουμε μια από τις δεσπόζουσες φυσιογνωμίες της παγκόσμιας λογοτεχνίας του 20ού αιώνα, τον Πορτογάλο ποιητή Φερνάντο Πεσσόα. Το έργο που άφησε ανέκδοτο σχεδόν στο σύνολο του, πεθαίνοντας το 1935, είναι τεράστιο και πολύμορφο: ένα μεγάλο τμήμα του υπογράφεται από τους «ετερωνυμους», δημιουργήματα της φαντασίας του ποιητή που διαθέτουν αυτόνομο λογοτεχνικό ύφος και έργο, όπως και αυτόνομη πλαστή βιογραφία. Καθώς αρχίζει να γίνεται πλέον γνωστό με τη σταδιακή έκδοση του αποκαλύπτει τον άνθρωπο που θέλησε να οικοδομήσει μόνος του μια ολόκληρη λογοτεχνία. Το "Βιβλίο της Ανησυχίας" κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στην Πορτογαλία το 1982 για να αναγνωριστεί με τις πολλαπλές μεταφράσεις του σαν ένα από τα έργα-κλειδιά που σφραγίζουν τον αιώνα.

Ο Φερνάντο Αντόνιο Νογκέιρα Πεσσόα γεννήθηκε στη Λισαβόνα στις 13 Ιουνίου 1888 και πέθανε στις 30 Νοεμβρίου 1935. Την παραμονή του θανάτου του, σημειώνει από την κλίνη του νοσοκομείου: "I Know not what tomorrow will bring". Αυτό που το μέλλον έφερε αναμφισβήτητα είναι η καταξίωση του ως ενός από τους σημαντικότερους ποιητές του εικοστού αιώνα. Ο Πεσσόα είναι ταυτόχρονα ποιητής και μύθος ποιητικός. Έζησε τη ζωή του στα όρια της ανυπαρξίας, δημοσίευσε ελάχιστο μέρος του τεράστιου έργου του, ενός έργου ανολοκλήρωτου και πολλαπλού, το οποίο κληροδότησε στις μέλλουσες γενιές κλεισμένο στο περίφημο μπαούλο, εξασφαλίζοντας έτσι την υστεροφημία του.
Ελάχιστα γεγονότα συνθέτουν τη βιογραφία του: θάνατος του πατέρα του, μετακίνηση μαζί με τη νέα του οικογένεια στο Ντέρμπαν της Αφρικής, αγγλική παιδεία, επιστροφή στη Λισαβόνα, βιοπορισμός ως αλληλογράφος σε εμπορικούς οίκους, ένας λευκός έρωτας, πολλή μοναξιά. Η πολυσχιδής ποιητική ζωή του βρίσκεται στους αντίποδες της βιογραφίας του. Ο Πεσσόα, ο οποίος υπογράφει το έργο του με το όνομα του αλλά και με τα 72 καταγεγραμμένα ετερώνυμά του, συνιστά μοναδικό παράδειγμα στην ιστορία της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Κύριοι συντελεστές σε πρωτοτυπία αλλά και παραγωγικότητα οι εξής τέσσερις ετερώνυμοί του: ο δάσκαλος όλων Αλμπέρτο Καέιρο, ποιητής του "Φύλακα των κοπαδιών", ο εκκεντρικός ναυπηγός μηχανικός Άλβαρο ντε Κάμπος, ποιητής της "Θαλασσινής ωδής" και του "Καταστήματος φιλικών", ο επικούρειος, στωικός κλασικιστής συνθέτης ωδών Ρικάρντο Ρέις και, τέλος, ο Μπερνάρντο Σοάρες, συγγραφέας του "Βιβλίου της ανησυχίας". Αριστοτεχνικός διευθυντής αυτής της ιδιόμορφης ορχήστρας ο ίδιος ο Φερνάντο Πεσσόα, ο ποιητής του "Μηνύματος", ο διηγηματογράφος του "Αναρχικού τραπεζίτη", ο ακάματος δοκιμιογράφος επί παντός του επιστητού, ο θεατρικός συγγραφέας ενός ανολοκλήρωτου "Φάουστ", ο οποίος ορίζει την τέχνη του λέγοντας: "Προσποίηση είναι του ποιητή η τέχνη".

Πηγή κειμένων και φωτογραφίας: http://www.biblionet.gr/