14 Απριλίου 2015

Διπλή απώλεια. Αντίο στον Εντουάρντο Γκαλεάνο και στον Γκίντερ Γρας


Εντουάρντο Γκαλεάνο (1940-2015)
Πηγή εικόνας: http://www.lifo.gr


Βιογραφία και βιβλιογραφία
(πηγή: http://www.biblionet.gr)
Ο Εδουάρδο Γκαλεάνο γεννήθηκε το 1940 στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης. Εκεί κάνει τα πρώτα του βήματα στο χώρο των έντυπων μέσων δημοσιεύοντας γελοιογραφίες και χρονογραφήματα στο περιοδικό "El Sol". Το 1961 γίνεται διευθυντής της καθημερινής εφημερίδας "Epoca" και αρχισυντάκτης της εβδομαδιαίας επιθεώρησης "Marcha". Το 1973 εξορίζεται εξαιτίας των ιδεών του και καταφεύγει στην Αργεντινή, όπου ιδρύει το λογοτεχνικό περιοδικό "Crisis". Μετά το πραξικόπημα του 1976 αναγκάζεται να εγκαταλείψει τη χώρα και εγκαθίσταται στην Ισπανία. Το 1985, ύστερα από την πτώση της δικτατορίας, επιστρέφει στο Μοντεβιδέο. Στο έργο του συγκλίνουν η λογοτεχνική αφήγηση και το δοκίμιο, η ποίηση και το χρονικό. Είναι συγγραφέας πολλών άρθρων και βιβλίων για τη Λατινική Αμερική, μεταξύ των οποίων γνωστότερα είναι τα: "Su majestad el futbol" ("Η αυτού μεγαλειότης το ποδόσφαιρο", 1968), "Las venas abiertas de America Latina" ("Οι ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής", 1971, ελλ. εκδ. Θεωρία, 1982· Κουκκίδα, 2008), "Cronicas latinoamericanas" ("Λατινοαμερικανικά χρονικά", 1972), "Dias y noches de amor y de guerra" ("Μέρες και νύχτες αγάπης και πολέμου", 1978, ελλ. εκδ. Εξάντας, 1978), "La trilogia, Memoria del fuego" ("Τριλογία: Μνήμες φωτιάς", 1982-1986, ελλ. εκδ. Εξάντας, χ.χ.· Πάπυρος, 2009), "El libro de los abrazos" ("Το βιβλίο των εναγκαλισμών", 1989, ελλ. εκδ. Κέδρος, 2001), "Patas arriba" ("Ένας κόσμος ανάποδα", ελλ. εκδ. Στάχυ, 2000· Πιρόγα, 2008), "El futbol a sol y sombra" ("Τα χίλια πρόσωπα του ποδοσφαίρου", 1995, ελλ. εκδ. Ελληνικά Γράμματα, 1998), κ.ά. Το 1975 και το 1978 τιμήθηκε με το μεγαλύτερο βραβείο της Λατινικής Αμερικής, το Casa de las Americas, το 1989 με το American Book Award για τις "Μνήμες φωτιάς" (Washington University, ΗΠΑ) και το 1999 με το Βραβείο Cultural Freedom Award, που του απονεμήθηκε από το Ίδρυμα Lannan Foundation (Σάντα Φε, ΗΠΑ).

Τίτλοι στη βάση Βιβλιονέτ
(2014)Η ανάσταση του παπαγάλου, Πάπυρος Εκδοτικός Οργανισμός
(2014)Οι λέξεις ταξιδεύουν, Πάπυρος Εκδοτικός Οργανισμός
(2012)Μνήμη της φωτιάς: Ο αιώνας του ανέμου, Πάπυρος Εκδοτικός Οργανισμός
(2012)Οι μέρες αφηγούνται, Πάπυρος Εκδοτικός Οργανισμός
(2011)Μνήμη της φωτιάς: Τα πρόσωπα και οι μάσκες, Πάπυρος Εκδοτικός Οργανισμός
(2009)Καθρέφτες, Πάπυρος Εκδοτικός Οργανισμός
(2009)Μνήμη της φωτιάς: Η αρχή, Πάπυρος Εκδοτικός Οργανισμός
(2008)Ένας κόσμος ανάποδα, Πιρόγα
(2008)Οι ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής, Κουκκίδα
(2008)Οι ανοιχτές φλέβες της Λατινικής Αμερικής, Κουκκίδα
(2006)Ένας μαγικός θάνατος για μια μαγική ζωή, The Monthly Review Imprint
(2001)Το βιβλίο των εναγκαλισμών, Κέδρος [κείμενα, εικονογράφηση]
(2000)Ένας κόσμος ανάποδα, Στάχυ
(1998)Τα χίλια πρόσωπα του ποδοσφαίρου, Ελληνικά Γράμματα

Γκίντερ Γρας (1927-2015)(φωτογραφία: Isolde Ohlbaum)
Το 2012 έγραψε το ποίημα "Η ντροπή της Ευρώπης", εμπνεόμενος από την περιπέτεια της Ελλάδας:

"Στο χάος κοντά, γιατί δεν συμμορφώθηκε στις αγορές· κι Εσύ μακριά από τη Χώρα, που Σου χάρισε το λίκνο.
Όσα Εσύ με την ψυχή ζήτησες και νόμισες πως βρήκες, τώρα θα καταλυθούν, και θα εκτιμηθούν σαν σκουριασμένα παλιοσίδερα.
Σαν οφειλέτης διαπομπευμένος και γυμνός, υποφέρει μια Χώρα· κι Εσύ, αντί για το ευχαριστώ που της οφείλεις, προσφέρεις λόγια κενά.
Καταδικασμένη σε φτώχεια η Χώρα αυτή, που ο πλούτος της κοσμεί Μουσεία: η λεία που Εσύ φυλάττεις.
Αυτοί που με τη δύναμη των όπλων είχαν επιτεθεί στη Χώρα την ευλογημένη με νησιά, στον στρατιωτικό τους σάκο κουβαλούσαν τον Χέλντερλιν.
Ελάχιστα αποδεκτή Χώρα, όμως οι πραξικοπηματίες της, κάποτε, από Εσένα, ως σύμμαχοι έγιναν αποδεκτοί.
Χώρα χωρίς δικαιώματα, που η ισχυρογνώμων εξουσία ολοένα και περισσότερο της σφίγγει το ζωνάρι.
Σ' Εσένα αντιστέκεται φορώντας μαύρα η Αντιγόνη, και σ' όλη τη Χώρα πένθος ντύνεται ο λαός, που Εσένα φιλοξένησε.
Όμως, έξω από τη Χώρα, του Κροίσου οι ακόλουθοι και οι όμοιοί του όλα όσα έχουν τη λάμψη του χρυσού στοιβάζουν στο δικό Σου θησαυροφυλάκιο.
Πιες επιτέλους, πιες! κραυγάζουν οι εγκάθετοι των Επιτρόπων· όμως ο Σωκράτης, με οργή Σου επιστρέφει το κύπελλο γεμάτο ως επάνω.
Θα καταραστούν εν χορώ, ό,τι είναι δικό Σου οι θεοί, που τον Όλυμπό τους η δική Σου θέληση ζητάει ν' απαλλοτριώσει.
Στερημένη από πνεύμα, Εσύ θα φθαρείς χωρίς τη Χώρα, που το πνεύμα της, Εσένα, Ευρώπη, δημιούργησε".

Πηγή ποιήματος και φωτο:http://www.avgi.gr


Βιογραφία και εργογραφία
(πηγή:http://www.biblionet.gr)


Ο Γκύντερ Γκρας γεννήθηκε το 1927 στην ελεύθερη πόλη του Ντάντσιχ, το σημερινό Γκντανσκ της Πολωνίας, από πατέρα Γερμανό και μητέρα Πολωνέζα. Για να ξεφύγει από τα ασφυκτικά πλαίσια της "καθολικής μικροαστικής οικογένειάς του", όπως έχει πει ο ίδιος, προσελήφθη στα 15 του χρόνια στην Κρατική Υπηρεσία Εργασίας και δύο χρόνια αργότερα, τον Νοέμβριο του 1944, κατατάχθηκε στα διαβόητα Waffen SS, όπως εξομολογήθηκε στην (πρόσφατη) αυτοβιογραφία του. Τον Μάρτιο του 1945, υπηρετώντας στη 10η Μεραρχία των Panzer SS, ο Γκρας τραυματίστηκε και αιχμαλωτίστηκε από τους Αμερικανούς. Μετά τον πόλεμο έκανε διάφορες δουλειές, από ανθρακωρύχος ως λιθοξόος. Φοίτησε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Ντύσελντορφ και στο Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών του Βερολίνου, όπου σπούδασε γλυπτική και γραφιστική και έζησε λίγα χρόνια στο Παρίσι ερχόμενος σε επαφή με λογοτεχνικούς κύκλους. Το 1956 ο Γκρας έκανε την πρώτη λογοτεχνική του εμφάνιση με μια συλλογή ποιημάτων. Μετά τον πόλεμο, ο Γκρας δραστηριοποιήθηκε στο πλαίσιο της "Ομάδας 47" -μαζί με τον Χανς Μάγκνους Εντσενσμπέργκερ, τον Μάρτιν Βάλζερ, τον Ζίγκφριντ Λεντς, την Ίνγκεμπορ Μπάχμαν, κ.ά.- μια ομάδα διανοούμενων που κοινό χαρακτηριστικό τους ήταν το πρόβλημα της συλλογικής συνείδησης στη μεταναζιστική Γερμανία. Απέκτησε παγκόσμια φήμη με την "Τριλογία του Ντάντσιχ": "Το τενεκεδένιο ταμπούρλο" (1959, μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Φόλκερ Σλέντορφ, είκοσι χρόνια αργότερα), "Γάτα και ποντίκι" (1961), "Σκυλίσια χρόνια" (1963). Ακολούθησαν μεταξύ άλλων "Ο Μπουτ, το ψάρι" (1979), "Δυσοίωνα κοάσματα (1992), "Ένα ευρύ πεδίο" (1995), "Ο αιώνας μου" (1999), "Σαν τον κάβουρα" (2002) και φυσικά η αυτοβιογραφία του "Ξεφλουδίζοντας το κρεμμύδι" (2006). Σε όλη την πορεία του παρέμεινε -και παραμένει- έντονα πολιτικοποιημένος, υποστηρίζοντας το κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών τη δεκαετία του 1960 (υπήρξε σύμβουλος του Βίλι Μπραντ), φιλειρηνιστής με πύρινα άρθρα στον Τύπο εναντίον των νατοϊκών βομβαρδισμών στη Σερβία και της αμερικανικής εισβολής στο Ιράκ, αλλά και κατά του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, μεταξύ άλλων. Το 1999 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του.


Τίτλοι στη βάση Βιβλιονέτ
(2012)Γάτα και ποντίκι, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2009)Ιστορίες σκοτεινού θαλάμου, Οδυσσέας
(2008)Σαν τον κάβουρα, Οδυσσέας
(2008)Το τενεκεδένιο ταμπούρλο, Οδυσσέας
(2007)Ξεφλουδίζοντας το κρεμμύδι, Οδυσσέας
(2007)Το τενεκεδένιο ταμπούρλο, Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη
(2005)Γράφοντας μετά το Άουσβιτς, University Studio Press
(1999)Ο αιώνας μου, Οδυσσέας
(1998)Σκυλίσια χρόνια, Διογένης
(1996)Ένα ευρύ πεδίο, Οδυσσέας
(1995)Η πρόβα της εξέγερσης των πληβείων, Δωδώνη Εκδοτική ΕΠΕ
(1994)Δυσοίωνα κοάσματα, Οδυσσέας
(1992)Ο Μπουτ, το ψάρι, Οδυσσέας

Κατακλυσμός, Δωδώνη Εκδοτική ΕΠΕ

Συμμετοχή σε συλλογικά έργα
(2007)Τέσσερις νομπελίστες ποιητές, Λεξίτυπον
(2005)Λέγοντας ιστορίες, Εκδόσεις Καστανιώτη

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου