ΕΡΤ και ΕΡΤ3 - Δεν άνθησαν ματαίως τόσα θαύματα: «Η αλήθεια»

  ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΤΑΓΓΕΛΙΑ ΚΑΙ ΕΝΤΟΝΗ ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ «ΑΛΗΘΕΙΑ»

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΛΕΣΧΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΕΡΤ-3

Η Κινηματογραφική Λέσχη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3, στο κλείσιμο του αφιερώματός της Γαλλική Τρυφερότητα, παρουσιάζει τη Δευτέρα 25 Ιανουαρίου στις 21:00 στην αίθουσα ΒΑΚΟΥΡΑ 2 (Ιωάννου Μιχαήλ 8, τηλ. 2310233665) το βραβευμένο δικαστικό δράμα του Ανρί Ζoρζ Κλουζό Η αλήθεια (Γαλλία, 1960, ασπρόμαυρη, 127'). Παίζουν: Μπριζίτ Μπαρντό, Πολ Μερίς, Σάρλ Βανέλ, Ζακ Περέν, Φερνάν Λεντού.

Η συνδιοργάνωση και καλλιτεχνική επιμέλεια γίνονται από το ΚΕΜΕΣ, ενώ θα προλογίσει ο Αλέξης Ν. Δερμεντζόγλου, του οποίου έντυπη ανάλυση θα διανεμηθεί στους θεατές. Στο τέλος της προβολής θα ακολουθήσει μακρά συζήτηση με το κοινό.

Το προς συζήτηση θέμα στο λαϊκό πανεπιστήμιο για τον κινηματογράφο θα είναι: Ο πεσιμισμός και το μαύρο κλίμα στον Κλουζό.

Κατά τη διάρκεια μιας δίκης εξετάζεται η περίπτωση μιας κοπέλας που σκότωσε τον εραστή της, ο οποίος την εγκατέλειψε για να παντρευτεί την αδερφή της.

Η ανάλυση που θα διανεμηθεί είναι η ακόλουθη:

«Η αλήθεια είναι τελικά επαναστατική (Γκράμσι) ή σχετική (Πιραντέλο); Το δικαστήριο στην ταινία του Κλουζό προσπαθεί  να μάθει την αλήθεια  του πώς και γιατί  η αισθησιακή (Ντομινίκ) σκότωσε τον εραστή της  που την εγκατέλειψε  για να παντρευτεί  τη μέτρια εμφανισιακά αδερφή της. Όλο λοιπόν το φιλμ δομείται  με συνεχείς αναδρομές στο παρελθόν (flashback). Ο Κλουζό με την πεσιμιστική αντίληψή του, τη «μαύρη» ματιά του, επαναλαμβάνει το κατοχικό «Κοράκι». Δεν υπάρχει λοιπόν αλήθεια, παρά σύνολο γεγονότων, διαφορετικές οπτικές γωνίες, λόγια λοξοδρομήματα, παραπαίουσες φιγούρες.

Ο Κλουζό πιστός στον εαυτό του και τη γουελσική ρήση «Απαγορεύεται η πρόσβαση» δεν θα μας δείξει ποτέ καμιά αλήθεια! Το φιλμ ψυχορραγεί στην κυριολεξία κι εμείς από τη θέση των ενόρκων πλέον δεν έχουμε ετυμηγορία. Δεν μάθαμε τίποτα, παρά είδαμε και ακούσαμε. Δεν είμαστε σε θέση να συμπεράνουμε  και ιδίως να πιστέψουμε…

Με εκπληκτική φωτογραφία  του μαιτρ Αρμάν Τιράρ, με χάρμα τη νεότατη Μπαρντό, με γνήσια αίσθηση ντοκουμέντου (το χαρούμενο Παρίσι του ’60), η ταινία «κυλάει» μέσα από συνεχείς  αντιπαραθέσεις που αλληλοεξουδετερώνονται. Σημείο μηδέν ένα τέλος που το εύχονται όλοι, ένα περιττό πρόσωπο να χαθεί, καμιά αλήθεια να μην αποκαλυφθεί. Και δεν είναι εδώ η «αλήθεια» κάποιου μυστικού, αλλά η εσωτερική αλήθεια, τα κίνητρα, η ψυχοσύνθεση ενός φαινομενικά επιπόλαιου προσώπου. Αν και η ταινία ίσως κατατάσσεται στα ερωτικά μελοδράματα, τη θεωρώ όχι μόνο γνήσιο τέκνο της nouvelle vague, αλλά και τυπικό δείγμα φιλμ νουάρ. Οι φωτισμοί, η φωτογραφία, οι αναδρομές στο παρελθόν, η αναζήτηση μιας αλήθειας είναι κλασική περίπτωση του είδους. Μια από τις πιο πονηρές ταινίες όλων των εποχών, με αίσθηση βαθύτατης πικρίας  και ατελέσφορου. Υποκλιθείτε στον Κλουζό!»

ΕΝΤΕΚΑ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ ΤΗΝ «ΑΛΗΘΕΙΑ»

Εξάλλου, 11 λόγοι για να μην χάσετε την Αλήθεια είναι:

Για τον εκπληκτικό τρόπο με τον οποίο ο Κλουζό αποδίδει το χαρούμενο και ανήσυχο Παρίσι της δεκαετίας του '60.

Γιατί, σύμφωνα με τον Όρσον Ουέλς στον Πολίτη Κέιν, καμία αλήθεια δεν αποκαλύπτεται στην ταινία.

Γιατί παρότι έχει τη δομή έρευνας οδηγούμαστε στα ίδια γεγονότα.

Γιατί, ενώ έχουμε τυπικό δικαστικό μελόδραμα, όλη η ταινία είναι νουάρ.

Για την εκπληκτική ερμηνεία της Μπριζίτ Μπαρντό, όμορφης όσο ποτέ.

Για την εξαιρετική ερμηνεία του ογκόλιθου του γαλλικού σινεμά Σαρλ Βανέλ.

Για την εκπληκτική ασπρόμαυρη φωτογραφία του μαιτρ Αρμάν Τιράρ, που ανατρέπει το χαρούμενο κλίμα του Παρισιού.

Γιατί 8 χρόνια πριν το γαλλικό Μάη παραδέχεται ότι η νεολαία κινείται αντικομφορμιστικά.

Για τη σκληρή κριτική που ασκεί στην ηθική και οπτική της γαλλικής αστικής τάξης.

Για την κατάμαυρη και τολμηρότατη επίθεση που κάνει ο Κλουζό στο σύστημα, καταλογίζοντάς του ανακούφιση όταν εξαφανίζει με οποιονδήποτε τρόπο τα ανεπιθύμητα πρόσωπα.

Γιατί, ενθυμούμενοι την ελληνική σάτιρα Ένα Βότσαλο στη Λίμνη, μπορούμε να πούμε: ένα βότσαλο στο βούρκο.

Υ.Γ. Την επόμενη Δευτέρα 1 Φεβρουαρίου η Κινηματογραφική Λέσχη των εργαζομένων της ΕΡΤ-3 παρουσιάζει την πολύκροτη βραβευμένη πολιτική ταινία Υπόθεση Ματέι (1972) ως άνοιγμα του νέου αφιερώματός της Ευρωπαίκό Πολιτικό Σινεμά.

Ακολουθεί το αφιέρωμα.

ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΣΙΝΕΜΑ

1/2 ΥΠΟΘΕΣΗ ΜΑΤΕΪ (IL CASO MATTEI, Έγχρωμη, Ιταλία, 1972, 116′) του Φραντσέσκο Ρόζι, με τον Τζιάν Μαρία Βολοντέ, Χρυσός Φοίνικας στο Φεστιβάλ Καννών

8/2 ΣΤΟΝ ΚΑΘΕΝΑ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥ (Α CIASCUNO IL SUO, Έγχρωμη, Ιταλία, 1967, 93′) του Έλιο Πέτρι, βασισμένη σε μυθιστόρημα του Λεονάρντο Σάσια, με τους Τζιάν Μαρία Βολοντέ και Ειρήνη Παπά. Βραβείο σεναρίου Φεστιβάλ Καννών

15/2 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ: ΩΡΑ ΜΗΔΕΝ (ΝΑDA, Έγχρωμη, Γαλλία, 1974, 127′) του Κλοντ Σαμπρόλ, με τον Φάμπιο Τέστι

22/2 ΡΕΒΟΛΒΕΡ (REVOLVER, Έγχρωμη, Ιταλία, 1974, 106′) του Σέρτζιο Σολίμα, με τους Όλιβερ Ριντ και Φάμπιο Τέστι

29/2 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΟΛΥΒΡΑΒΕΥΜΕΝΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΑΙΝΙΑ-ΕΚΠΛΗΞΗ